FLASH NEWS
Who is Milorad Dodik? Once considered a reformer who wanted to lead Republika Srpska, now on the US blacklist
2025-03-22 08:43:30 / BOTA
Milorad Dodik was born in 1959 to a farming family near the city of Banja Luka in the northwest of the Republic of Bosnia and Herzegovina, which was then part of socialist Yugoslavia. He studied political science in the then Yugoslav capital, Belgrade, and then worked in a leading position in his municipality's administration until 1990.
In the first multi-party elections on the eve of the breakup of Yugoslavia in 1990/91, Dodik was elected to the Parliament of Bosnia and Herzegovina. There he advocated for the coexistence of different ethnic groups and a common European future for Bosnia and Herzegovina. This earned him a reputation as a traitor among nationalist Serbs.
At the same time, Dodik founded a furniture factory, but it soon failed. Political opponents still accuse him of smuggling cigarettes and fuel during the war in Bosnia and Herzegovina from 1992 to 1995. These accusations were never proven.
After the Dayton Peace Agreement, which ended the war, in late December 1995, Dodik founded his own party, which he called the Independent Social Democrats (SNSD). Initially, he distinguished himself as a reformer in the Serb-dominated part of Bosnia and Herzegovina, the “Republika Srpska” (RS).
Opponents of the nationalists
At the time, Dodik openly rejected the nationalist policies of the Serbian Democratic Party (SDS), which had previously governed RS. He advocated a multiethnic Bosnia and publicly called for the arrest of politicians such as the wartime RS president, Radovan Karadžić, and the Serbian military commander, General Ratko Mladić. Both were charged with serious war crimes and later convicted by the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY) in The Hague.
This stance was very rare among Serbian politicians at the time. “Dodik was bold and pragmatic, which made him popular, especially with the Americans,” says Tanja Topic, a political observer from Banja Luka, the current capital of RS. “But today he celebrates the same war criminals as national heroes and portrays BiH as an unnatural creature of the international community.”
One state – two “entities”
Bosnjë-Hercegovina, e krijuar nga Marrëveshja e Dejtonit, me rreth 3.2 milionë banorë, është një shtet i decentralizuar. Ajo në thelb përbëhet nga dy njësi, të ashtuquajturat entitete: Federata e Bosnjë-Hercegovinës, e cila është e populluar kryesisht nga boshnjakë myslimanë dhe kroatë të Bosnjës, dhe Republika Srpska, e cila është e banuar kryesisht nga serbët e Bosnjës.
Përveç Presidencës Shtetërore prej tre anëtarësh, shteti ka një Parlament me dy dhoma. Të dy entitetet kanë secila edhe parlamentet dhe presidentët e tyre. Që nga viti 1996, ngjarjet politike në Bosnje janë monitoruar nga Përfaqësuesi i Lartë (HR) si përfaqësues i komunitetit ndërkombëtar, i cili gjithashtu mund të ushtrojë njëfarë pushteti shtetëror. Për shembull, HR mund të shkarkojë politikanët që shkelin Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit. Që nga gushti 2021, HR është politikani gjerman i CSU-së, Christian Schmidt.
Me mbështetje masive nga Perëndimi, Dodik u bë kryeministër i Republikës Srpska, në 1998. Ai mori mbështetje edhe nga Serbia fqinje nën presidentin Slobodan Millosheviq.
Sekretarja amerikane e shtetit, Madeleine Albright e vlerësoi Dodikun në atë kohë si “një frymë e pastër” dhe si një partner për stabilitetin dhe zbatimin e Marrëveshjes së Dejtonit. “Ai udhëhoqi me mençuri RS-në nëpër kohë të vështira dhe ishte i përkushtuar ndaj zhvillimit ekonomik,” tha Albright. Ajo theksoi edhe rolin e Dodikut në pajtimin dhe përparimin në B-H.
Nga i dashur i të gjithëve, tek përçarës
“Vitet 1997/98 e deri në 2007 u shënuan nga një ndërhyrje e madhe ndërkombëtare në Bosnje,” shpjegon gazetari Zarko Markoviq nga Banja Luka. Ndërsa “Dodik ishte aq i çmendur sa të pranonte postin e kryeministrit në këtë kaos”. Kjo lloj çmendurie e përzier me një pjesë të madhe pragmatizmi e karakterizon sundimin e tij deri në ditët e sotme.
Por si u bë politikani i respektuar botërisht i politikani më i tmerrshëm i Ballkanit Perëndimor?
Dodik shërbeu si kryeministër i Republika Srpska nga viti 1998 deri në 2001. Ai e mbajti këtë detyrë përsëri nga viti 2006 deri në 2010. Më pas u bë president i RS. Por pasi fitoi pushtetin absolut në zgjedhje, ai ndryshoi kursin e tij dhe filloi fushatën për pavarësinë e Republikës Srpska. Shpesh fltet edhe për një referendum që do t’i siguronte atij legjitimitetin e nevojshëm.
Për herë të parë, ai mbajti një referendum për pavarësinë e Republika Srpska nga Bosnja në janar 2016 – edhe pse Gjykata Kushtetuese përgjegjëse në Sarajevë e kishte shpallur më parë votimin të paligjshëm. Rezultati nuk ishte ligjërisht i detyrueshëm, por ai çimentoi autoritetin në njësinë “e tij” dhe tregoi aftësinë e tij për t’u përshtatur me rrethanat politike.
Dodik krijoi një rrjet aleatësh politikë që e lejuan të dominonte institucionet e RS, të shkatërronte opozitën dhe të ndërtonte një imazh për veten e tij si lideri i padiskutueshëm i serbëve të Bosnjë-Hercegovinës. Në vitin 2018 ai u bë anëtar i Presidencës së Bosnjë-Hercegovinës, e më pas përsëri president i Republika Srpska në 2022.
Since then, Dodik has pursued a secessionist policy and has sought the unification of Republika Srpska with neighboring Serbia. This has led, among other things, to sanctions against him by the US and the UK. At the same time, he has strengthened RS's relations with countries with governments critical of the EU such as Hungary, Serbia, and Russia, thereby losing the support of the European Union.
The open clash with the central government of Bosnia and Herzegovina and the international community took place in 2023. At that time, Dodik signed two laws stipulating that the decisions of the Constitutional Court of BiH and High Representative Christian Schmidt would not be respected in Republika Srpska.
For this, he was sentenced to one year in prison and a six-year ban on political activity by the Federal Court of Bosnia and Herzegovina on February 26, 2025. But the verdict is not yet final./ DW
Happening now...
America may withdraw from Europe, but not from SPAK
Nga Gentian Gaba
ideas
top
Alfa recipes
TRENDING 
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128