English
Luaj me Fjalëkryq
Lajme flash

Fshati në Bullgari që flet shqip

5 Qershor 2023, 12:58 / AKTUALITET ALFA PRESS

Fshati në Bullgari që flet shqip
I vetmi komunitet shqiptar në Bullgari është i regjistruar në Mandrica, i cili është i vetmi fshat shqiptar në Bullgari dhe ndodhet afër kufirit bullgaro-grek.

Ky fshat u themelua në vitin 1636 nga disa barinj ortodoksë shqiptarë që furnizonin ushtrinë otomane me produkte qumështi dhe që kishin shërbyer në ushtrinë osmane. 

Ata u lejuan të zinin një copë tokë dhe ishin të përjashtuar nga pagesa e taksave.
Mandritsa ndodhet në bregun e djathtë të lumit Byala, në pjesën më lindore të maleve Rodope, 15 km në jug të Ivaylograd dhe 2 km në perëndim të lumit Luda, i cili formon kufirin  me Greqinë.

Shumica e shqipfolësve mbërritën në shekullin e 18-të nga zonat përreth Korçës dhe në shekullin e 19-të nga rajoni i Sulit, në Epir.
Vendasit i ruajtën kostumet kombëtare suliote deri në shekullin e 19-të, kur veshja u zëvendësua me "kile trake".
Megjithatë, veshjet e grave e tyre u ruajtën deri në emigrimin e tyre masiv në Greqi më 1913.

Në shekullin e 19-të, Mandritsa ishte një qytet i vogël me grekë, të cilët e identifikonin veten si shqiptarë, në kazanin e Didymoteikos.
Në vitin 1873 fshati kishte 250 kryefamiljarë me 1080 banorë shqiptarë.

Mandritsa u çlirua nga sundimi osman më 15 tetor 1912, gjatë Luftës së Parë Ballkanike nga njësitë e Ushtrisë së Parë Bullgare, por u ripushtua nga osmanët gjatë Luftës së Dytë Ballkanike.

Sipas traktatit të Kostandinopojës, fshati i kaloi Bullgarisë.
Një numër i madh banorësh ikën me osmanët dhe qëndruan si refugjatë për 6 muaj, përpara se të niseshin për në Greqi, nëpërmjet Konstandinopojës dhe Rodosit, dhe vetëm 40 prej tyre qëndruan në Bullgari ndërsa 100 të tjerë u vendosën në fshatin Hambarkoy, afër Kilkisit, të cilët ai e quajti Mandres, për nder të tyre, dhe pjesa tjetër, fshatra të populluara në Maqedoninë Greke dhe Trakinë Perëndimore.
Qeveria bullgare vendosi atje refugjatë bullgarë nga Trakia dhe Maqedonia (nga rajoni i Edessa në Greqi) dhe në vitin 1929, pasoi një valë tjetër emigracioni në Greqi.

Veprimtaritë e tyre kryesore ishin: endja e mëndafshit, kultivimi i duhanit, prodhimi dhe tregtia. Në fillim të shekullit të 20-të fshati arriti në rreth 3500 banorë, ndërsa sot Mandritsa është një fshat i vogël me rreth 70 banorë, disa prej të cilëve ende flasin një dialekt të theksuar shqip, toskërishten.
Megjithatë, me gjithë barrierat që kanë pasur ndër vite, banorët e mbetur të fshatit Mandricë, shumica e të cilëve të moshuar, kanë arritur të ruajnë gjuhën e vjetër shqipe dhe të shfaqin me krenari origjinën e tyre, pa lënë pas dore kulturën dhe traditën shqiptare.
Shoqata e tyre ka shumë anëtarë virtualë nga vende të ndryshme të botës me origjinë nga ky fshat dhe që punojnë së bashku për të rivlerësuar bukuritë e tij dhe për të promovuar investimet dhe turizmin; Në vitin 2016, është ndërtuar në Mandricë, një hotel i vogël i bukur, me bar dhe restorant,

Në ditët e sotme është e vështirë të përcaktohet numri i saktë i shqiptarëve me banim të përhershëm në Bullgari, pasi mungojnë si personat ashtu edhe statistikat zyrtare dhe si referencë e vetme kemi të dhënat e regjistrimit të popullsisë, aktualisht të vendosura në Arbanasi dhe Mandricë, gjithsej. rreth 400 banorë.

Po ndodh...

Dua të lexoj më shumë lajme

ide

top

receta Alfa

TRENDING

shërbime

  • POLICIA129
  • POLICIA RRUGORE126
  • URGJENCA112
  • ZJARRFIKESJA128