FLASH NEWS
Kosovo is the only country in the region where plastic bags are given for free, the law to pay for them has not yet started
2023-01-09 08:16:05 / KOSOVA
Although the authorities in Kosovo had confirmed that from January of this year plastic bags would be paid for, such a measure has not started to be applied. The reason for the non-application of this measure, according to the Deputy Minister of Environment, Spatial Planning and Infrastructure, Linda Çavdarbasha, is the non-finalization of an administrative instruction that regulates this issue.
"This administrative instruction for packaging and packaging waste does not only regulate the issue of plastic bags, but also the deposit refund system for bottles [glass, cans and plastic], and in this part we encountered some deficiencies in the regulation of this system. Therefore, we are forced to postpone the approval of this instruction until we fix the rest as well", she says.
Çavdarbasha, in a statement for Radio Free Europe, does not give any time frame for when the administrative instruction can come into force. But, she adds that after the changes made, the administrative instruction should once again come up for public discussion and then go to the Government.
According to Çavdarbashka, setting a price for plastic bags will be a transitory phase, since the goal is to remove plastic bags from use in the future. For nature, plastic bags are harmful and they take many years to decompose. In addition, when plastic bags break down in the sun, toxic substances are released into the soil. According to the United Nations Environment Program (UNEP), one million plastic bags are used every minute around the world.
ipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, në vitin 2021 janë grumbulluar 485 mijë tonë mbeturina komunale - ku përfshihen edhe qeset e plastikës.
Gjatë një viti, mesatarja e mbeturinave për kokë banori është 273 kilogramë apo 0.75 kilogram në ditë. Disa qytetarë të anketuar nga Radio Evropa e Lirë japin mendime të ndryshme sa i përket udhëzimit administrativ, i cili do t’i bënte qeset e plastikës me pagesë.
“Qeveria po dëshiron përfitime nga popull. Çdo qytetarë me paga të vogla nuk mundet me blejë edhe qeset. Më mirë është të marrimnjë shportë me vete”, thotë Ilmi Sojeva nga Prishtina.
“Për mua nuk do të ishte mirë të bëhen me pagesë sepse këto qese unë i përdori edhe për mbeturina edhe për nevoja tjera”, thotë Sylejman Mustafa, një qytetar tjetër rreth të 50-tave.
Ndalim i plotë i qeseve të plastikës
Vendosjen e një tatimi mbi përdorimin e materialeve plastike, siç janë shishet dhe qeset e plastikës, ishte paraparë edhe në Strategjinë e Kosovës për Mjedisin 2013-2022. Por, kjo nuk ishte realizuar brenda kësaj periudhe të kësaj strategjie. Aktivistja mjedisore, Egzona Shala - Kadiu, thotë për Radion Evropa e Lirë se Kosova po vonohet në marrjen e vendimeve që të ndikonin pozitivisht në mbrojtjen e mjedisit. Ajo kujton se që nga viti 2013 është në diskutim çështja e qeseve të plastikës, dhe siç thotë Shala – Kadiu, ka pasur mjaftueshëm kohë për të nisur aplikimin e çfarëdo mase që do ndikonte në reduktimin e përdorimit të qeseve të plastikës.
“Viteve të fundit, Kosova po vonohet me marrjen e vendimeve të tilla që kanë një ndikim te ndryshimi i sjelljeve të qytetarëve. Ndotja, si koncept, edhe këtë vit është një ndër problemet kryesore, e që më së paku po diskutohet e adresohet në format e duhura”, thotë Shala-Kadiu.
Këto veprime, siç është reduktimi i qeseve të plastikës, shton Shala – Kadiu, i nevojiten Kosovës në rrugën e saj të integrimit.
“Kosova po mbetet mbrapa në një çështje shumë të thjeshtë, në një çështje shumë pozitive për ambientin”, thekson ajo.
Ndërkohë, edhe një grup i organizatave të shoqërisë civile që punojnë në fushën e mjedisit, në shtator të vitit të kaluar në raportin e titulluar “Shkatërrimi ekologjik – Koha të veprojmë”, i kishin bërë thirrje institucioneve qeveritare të veprojnë menjëherë dhe me hapa konkretë drejt përmirësimit të gjendjes mjedisore dhe përmirësimit të shëndetit publik. Në këtë aspekt, përveç tjerash, ata kishin rekomanduar të merren vendime për kufizimin ose ndalimin e plotë të përdorimit të qeseve plastike.
Për Kosovën, prodhimi i plastikës luan një rol të rëndësishëm në zhvillimin industrial. Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës për vitin 2019 në sektorin “Prodhimi i gomës dhe plastikës”, ishin të punësuar afër 3.000 persona në 481 ndërmarrje. Kujtim Gjevori, pronar i fabrikës “SCAMPA”, e cila merret me prodhimin e qeseve të plastikës, thotë se udhëzimi administrativ i cili do të vihet në zbatim, do të ndikojë negativisht për prodhuesit e qeseve të plastikës. Por, ai thotë se janë pajtuar me këto ndryshime që do të vijnë. Megjithatë, ai shton se largimi nga përdorimi i qeseve të plastikës duhet të bëhet vetëm për qeset një përdorim, ndërkaq për të tjerat të vendoset çmim.
“Ne eksportojmë qese në Evropë dhe Evropa merr qese, por i ka më të trasha, për shembull 30 apo 50 mikrona, kurse vetëm qeset për një përdorim, shumë të holla, këto janë ndaluar në Evropë dhe këto të ndalohen edhe në Kosovë, kurse këto të trashat të bëhen me pagesë”, thotë Gjevori.
Ai thotë se për këto faza tranzitore, që po bëhen në këtë sektor, të gjithë prodhuesit do të duhej ta kishin ndihmën e shtetit.
“Në këtë udhëzim administrativ është e përfshirë edhe Agjencia gjermane për Bashkëpunim Ndërkombëtar [GIZ], ku po tentohet të ndahet një buxhet për teknologji të reja të prodhimit”, thotë ai.
Nga korriku i vitit 2021, Bashkimi Evropian ka fuqizuar direktivën që ndalon plastikën për një përdorim. Produktet e plastikës për një përdorim përfshijnë: pjatat, gotat, shkopinjtë për pirje dhe ato qese që, sipas BE-së, shndërrohen në mikroplastikë dhe mbeten gjatë në mjedis. Këto plastika, sipas vlerësimeve të BE-së, përbëjnë rreth 70 për qind të mbeturinave detare në Evropë. Qëllimi përfundimtar i BE-së është që deri në vitin 2030, çdo plastikë e mbetur të jetë e ripërdorshme ose e riciklueshme.
Kosovo remains the only country in the region in which single-use plastic bags are provided free of charge to consumers. North Macedonia, Bosnia and Herzegovina, Montenegro are some of the countries where you have to pay for a plastic bag. Meanwhile, Albania has stopped the use of plastic bags since last year./REL
-
Ukraine: Over 110,000 Russian troops have been killed in the war
January 8, 22:25 -
The former American general predicts "black days" for Putin's army
January 8, 21:36
Happening now...
83 mandates are not immunity for Rama's friends
Nga Gentian Gaba
ideas
top
Alfa recipes
TRENDING 
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128