Arrestimet e liderëve të opozitës mund të sinjalizojnë rënien e klasës së vjetër politike të Shqipërisë

25 Tetor 2024, 10:39 / EDITORIAL NGA BLENDI KAJSIU

Arrestimet e liderëve të opozitës mund të sinjalizojnë

Arrestimi i Ilir Metës, kreut të Partisë së Lirisë, ish-president i Shqipërisë nga viti 2017 deri në 2022, ish-kryeministër nga viti 1999 në 2002 dhe ish-kryetar i Kuvendit nga viti 2013 deri në 2017, me akuzën për korrupsion, ka ngritur shqetësime për fatin e opozitës politike në Shqipëri.

Arrestimi i Metës erdhi pas arrestimit të një tjetër lideri opozitar, Sali Berishës. Kryetari i Partisë Demokratike u padit për korrupsion nga Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, SPAK, më 16 tetor.

Arrestimet u kanë dhënë një goditje të rëndë dy partive kryesore të opozitës, nga të cilat vështirë se mund të shpresojnë ta marrin veten përpara zgjedhjeve të përgjithshme të cilat do të mbahen vetëm pas gjashtë muajsh në maj.

Arrestimet, kaq pranë zgjedhjeve të përgjithshme, madje mund të hapin rrugën për një fitore dërrmuese të kryeministrit aktual, Edi Rama, kreut të Partisë Socialiste në pushtet.

Ky është argumenti i opozitës, e cila e ka dënuar SPAK-un si mjet politik të partisë në pushtet.

Megjithatë, për shumicën e shqiptarëve, arrestimi i Metës për akuzat e korrupsionit ishte i vonuar. Ai është ndoshta i vetmi politikan i madh shqiptar, korrupsioni i të cilit u kap edhe nga kamerat, gjë e cila më pas shkaktoi protesta të mëdha politike.

Dy partitë kryesore të së majtës dhe të djathtë, Socialistët dhe Partia Demokratike, e kishin akuzuar më parë Metën për përfshirje në afera të ndryshme korruptive.

Edhe ata që e denoncojnë arrestimin e Metës si të motivuar politikisht – si Berisha – kanë denoncuar publikisht përfshirjen e pretenduar të Metës në të njëjtat afera korrupsioni për të cilat ai u arrestua së fundmi.

Nuk është çudi që shumica e shqiptarëve e shohin Metën si një simbol të korrupsionit në politikën shqiptare.

Në këtë kontekst, pretendimet e opozitës se arrestimi i tij për korrupsion ishte thjesht politik tingëllojnë boshe. Provat e shumta e lidhin Metën me afera të ndryshme korrupsioni. Është gjithashtu e vështirë të dallosh ndonjë nevojë urgjente politike pas arrestimit të tij. Duke pasur parasysh reputacionin e tyre të dobët dhe mungesën e popullaritetit, Meta dhe partia e tij nuk përbëjnë një sfidë politike për socialistët në pushtet.

E njëjta gjë vlen edhe për Partinë Demokratike dhe kreun e saj, Berisha. Shumica e sondazheve tregojnë se socialistët në pushtet dhe lideri i tyre, Edi Rama, gëzojnë një epërsi të konsiderueshme – dhe në rritje – ndaj Berishës, shkalla e mosmiratimit të të cilit në mesin e votuesve është deri në 70 për qind.

Për të mos përmendur gjithashtu se Partia Demokratike është ende e prekur nga mosmarrëveshjet e brendshme intensive që vunë përballë mbështetësit e ish-liderit Lulëzim Basha kundër liderit aktual Berisha, pasi ky i fundit u përjashtua nga grupi parlamentar i partisë, pasi SHBA-ja e shpalli atë persona non grata në vitin 2021.

Prandaj, është e vështirë që arrestimet e Berishës dhe Metës të interpretohen si pjesë e strategjisë së Ramës për të fituar zgjedhjet e ardhshme. Ky argument supozon se SPAK është tërësisht nën kontrollin e kryeministrit.

Një supozim i tillë është i vështirë për t’u pranuar duke pasur parasysh hetimet e shumta të SPAK-ut për korrupsionin e nivelit të lartë brenda qeverisë së Ramës, të cilat e kanë dëmtuar rëndë reputacionin e tij.

Hetime të tilla kanë sjellë arrestime të nivelit të lartë brenda rrethit të ngushtë të Ramës, duke përfshirë deputetë, ministra dhe një zëvendëskryeministër që ishte ndër bashkëpunëtorët e tij më të ngushtë.

Pra, ideja që Rama po udhëzon SPAK-un që të eliminojë opozitën, duket e largët. Larg të qenit një problem, opozita politike e drejtuar nga Berisha dhe Meta është kthyer në një aset politik për Ramën dhe Partinë Socialiste.

Pakënaqësi me qeverinë dhe opozitën

Shumica e votuesve janë të pakënaqur me korrupsionin dhe autoritarizmin e qeverisë aktuale. I vetmi faktor që e pengon këtë mazhorancë të votojë në një qeverisje alternative është një opozitë e drejtuar nga Berisha dhe Meta, e cila është akoma më e papëlqyeshme nga votuesit se Partia Socialiste dhe Rama.

Prandaj, ndërkohë që arrestimet e Berishës dhe Metës mund të sjellin disa avantazhe afatshkurtra për Ramën për zgjedhjet e ardhshme të përgjithshme, mungesa e tyre nga gara politike mund të jetë e dëmshme për strategjinë e tij afatgjatë të legjitimimit si “e keqja më e vogël”; veçanërisht nëse një mungesë e tillë hap hapësirë ​​politike për aktorë të rinj të aftë për të kanalizuar pakënaqësinë e thellë që ekziston me qeverinë.

Në rrethana të tilla, Rama nuk mund të përdorte më dordolecin Berisha-Meta për të qëndruar në pushtet, siç ka bërë vazhdimisht në të shkuarën. Në fakt, ai do të bëhej përfaqësuesi i fundit i një klase të vjetër politike që kapi demokracinë shqiptare përmes korrupsionit, krimit dhe autoritarizmit.

Pra, kambanat që bien sot, me arrestimet e Berishës dhe Metës, mund të bien edhe për një klasë të tërë të vjetër politike që ka sunduar Shqipërinë pa u ndëshkuar.

Ky mund të jetë agimi i një epoke të re ku sistemi i drejtësisë nuk është as i nënshtruar dhe as i përulur nga politikanët që kanë përdorur pushtetin e tyre politik për t’u pasuruar duke u bërë të paprekshëm nga sistemi i drejtësisë.

Kjo është një rrugë e mbushur me sfida dhe pasiguri, veçanërisht nëse Partia Socialiste në pushtet arrin të fitojë një super-shumicë në zgjedhjet e ardhshme të përgjithshme.

Kjo do të forconte tendencat autoritare të Ramës, të cilat nga ana e tyre do të dobësonin kapacitetin e sistemit të drejtësisë për të vepruar në mënyrë të pavarur nga ekzekutivi, duke e bërë më të vështirë për institucionet si SPAK hetimin e korrupsionit në qeveri.

Me fjalë të tjera, rruga drejt një sistemi drejtësie të konsoliduar që mban nën kontroll pandëshkueshmërinë e klasës politike shqiptare është ende e pasigurt.

Megjithatë, është e vetmja rrugë përpara që mund të çojë në integrimin e vërtetë të demokracisë së Shqipërisë me Bashkimin Evropian.

Përvoja politike e Shqipërisë ka treguar se është e pamundur të mbështetet demokracia pa një sistem drejtësie solide që nuk frenohet përpara presionit politik.

Ja pse, për shumicën e shqiptarëve, arrestimi i Metës është një kambanë që bie edhe për lindjen e një sistemi drejtësie të pavarur dhe një ripërtëritje të shumëpritur të klasës së vjetër dhe të degraduar politike shqiptare.

Të tjerë mund të druhen se burgimi i dy liderëve kryesorë të opozitës është një kambanë që bie për fundin e demokracisë, e cila vdiq nën sundimin autoritar të Edi Ramës. Megjithatë, ka arsye për të besuar se ato që po dëgjojmë mund të jenë kambanat që festojnë rilindjen dhe jo vdekjen e saj./BIRN

Po ndodh...

shërbime

  • POLICIA129
  • POLICIA RRUGORE126
  • URGJENCA112
  • ZJARRFIKESJA128