REL analysis: What is it like to be Albanian in Serbia?

2024-09-27 08:51:45 / KOSOVA ALFA PRESS

REL analysis: What is it like to be Albanian in Serbia?

With the calls "For identity and dignity", "Opressed yes, subjugated no", "Stop selective passivation" and "We want Albanian books", the Albanians of the Presheva Valley are demanding equal treatment in Serbia, and vow that they will the protests continue.

What rights do Albanians have in this part of Serbia?

Twice, in less than two months, the Albanians of the Presevo Valley have raised their voices against the discrimination they say they experience every day in Serbia.

The answer of the Serbian president, Aleksandar Vučić, to their protests?

" No one is beating them, harassing them, or anything else. Serbia is a democratic state and we will continue to behave in this way".

More than 60,000 Albanians live in Serbia, making up the fourth largest minority there, according to the latest population census in 2022.

In international reports, the Preševo ​​Valley – a term used for Preševo, Medveđa and Bujanovac, municipalities inhabited by an Albanian majority in the south of Serbia – is considered completely isolated and is said to receive attention only at election time.

In the Assembly of Serbia, Albanians have only one voice: MP Shaip Kamberi.

In the protests held, first in Bujanoc, and then in Preševo, a call was made for the recognition of Kosovo's diplomas, for integration in the state institutions of Serbia, for permission to use Albanian national symbols and for solving the issue of passivation of addresses. .

Deactivation means deleting citizens from the addresses where they were registered. This step results in the loss of Serbian citizenship, and thus of all civil rights – including the right to vote, own property, have health insurance and pension, and be employed.

Address passivization has been defined by law in Serbia since 2011. The law provides for institutions to carry out checks to understand whether a resident lives at the registered address.

If it is proven that a resident does not live at that address, a decision is made to deactivate it, and the resident is obliged to register the new address within eight days, after receiving the decision.

Although the law provides for the right to appeal, citizens have said that, in some cases, they have not even been able to appeal against the decision, since they were not informed in time about the passivation.

This issue is also mentioned in the report of the US Department of State on human rights in Serbia, for the year 2023.

In it, it is said that the passivation of addresses seems to have been carried out disproportionately towards Albanians, especially in Medvegja.

The head of the Albanian National Council - the representative body of Albanians in Serbia - said after the September 23 protest that the discrimination against Albanians "has reached the limits of racism".

Sipas Nevzad Lutfiut, “nuk ka familje shqiptare, e cila nuk është prekur në ndonjë formë diskriminimi – e drejta është në anën tonë, dhe ne nuk do të heshtim derisa kërkesat të realizohen”.

Dhjetëra shqiptarë të Luginës kanë folur ndër vite për Radion Evropa e Lirë për mungesën e perspektivës në këtë rajon. Disa prej tyre paguhen sikurse të kenë shkollim të mesëm, meqë diplomat e lëshuara prej institucioneve të Kosovës nuk u janë njohur kurrë.

Çështja e diplomave është rregulluar me disa marrëveshje të arritura në kuadër të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë në Bruksel dhe me një marrëveshje mes vendeve të Ballkanit Perëndimor në samitin në kuadër të Procesit të Berlinit. Kosova i ka respektuar këto marrëveshje.

Radio Evropa e Lirë ka biseduar në të kaluarën me disa serbë, të cilëve u janë pranuar në Kosovë diplomat e lëshuara nga Serbia dhe që kanë arritur të punësohen.

Banorët e Luginës dhe udhëheqës të komunave atje kanë kërkuar disa herë që të ketë prani të mekanizmave ndërkombëtarë, në mënyrë që të monitorohen kushtet e jetesës në atë pjesë.

Ata kanë akuzuar përfaqësuesit e faktorit ndërkombëtar në Beograd për mosreagim ndaj trajtimit që u bëhet.

Në raportin e Komitetit të Helsinkit për të Drejta të Njeriut në Serbi, të vitit 2021, Presheva, Medvegja dhe Bujanoci përshkruhen si pengje të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Sipas raportit, çështja e pasivizimit të adresave “në thelb është formë e spastrimit etnik nëpërmjet metodave administrative”.

Shqiptarët e kanë shfaqur dëshirën për integrim, mirëpo Beogradi nuk ka treguar vullnet politik. Ndonëse nuk ka tension mes qytetarëve, vërehet rritja e mosbesimit ndaj institucioneve”, përmendet mes tjerash në raport.

Përfaqësuesit e Luginës dhe shteti serb kanë arritur tri marrëveshje – më 2001, 2007 dhe 2013 – që parashohin mbrojtjen e të drejtave dhe integrimin e pakicës shqiptare, por nuk janë bërë lëvizje në zbatimin e tyre.

Në Raportin e Progresit të Bashkimit Evropian për Serbinë, për vitin 2023, është vlerësuar që “me gjithë detyrimin ligjor për ta marrë parasysh përbërjen etnike të popullsisë, pakicat kombëtare janë ende të nënpërfaqësuara në administratën shtetërore”.

Integrimi i shqiptarëve në institucione është pjesë e obligimeve të Serbisë në kuadër të negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, ka thënë pas protestës së mbajtur në gusht se shqiptarët po përballen me situatë të papranueshme, dhe se mbetet i përkushtuar për të ngritur zërin për shqetësimet e tyre.

Në nëntor të vitit 2023, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, pati thënë se ndihma e shtetit për Luginën e Preshevës këtë vit do të jetë 3 milionë euro, një milion më shumë se në periudhën paraprake.

Ditë më parë, kryetarja e Preshevës, Ardita Sinani, ka falënderuar Qeverinë e Kosovës për ndarje fondesh për sigurim të teksteve mësimore shqip për 3.708 nxënës shqiptarë të Luginës.

However, the lack of investments and the constant barriers are believed to have influenced the departure of about 20,000 Albanians from this region, mainly towards the state of Kosovo./REL

Happening now...

ideas