Blaise Pascal (1623-1662) / On his birth anniversary

2022-06-19 12:40:18 / AKTUALITET ALFA PRESS

Blaise Pascal (1623-1662) / On his birth anniversary

 

Blaze Pascal was born in Clermont-Ferrand, France on June 19, 1623, at the time of "Le Roi Soleil" - Louis XIV.

From a young age, he wanted to know everything, to understand everything, to discover everything and to prove everything, including the proof of the existence of God.

To have fun, and without the help of anyone, from the age of 9, he determined the sum of the angles of the triangle.

Mungesa e së ëmës ndikoi fuqimisht mbi jetën e tij: ngrohtësinë e prehrit të dashur, që i mungonte, u mundua ta zëvendësojë duke shfrytëzuar në kulm zgjuarsinë, me të cilën ishte i pajisur si askush nga moshatarët e tij. Te atit i bënte aq shumë pyetje, sa ai, duke mos qenë në gjendje t’i përgjigjej, e lejoi të lexojë gjithçka dëshironte në bibliotekën e madhe të familjes.

I emëruar nga mbreti Komisar i Taksave përgjithë Normandinë, babai i tij, Etien Paskal, e kalonte kohën duke bërë llogari, duke numëruar e stër numëruar shtyllat e pafundme të numrave. Blezi e dëgjonte shpesh duke numëruar, sepse mbledhjet, zbritjet, shumëzimet e pjesëtimet nuk i dilnin kurrë të sakta. Si t’ia bënte për ta ndihmuar?

Ai projektoi një “Makinë llogaritëse” dhe e realizoi në praktikë ne vitin 1641, kur ishte vetëm 18 vjeç ! Makina funksionoi !

Blezi vijon me etjen e pashuar kërkimet e veta. Bën eksperimente të ndryshme që dëshmojnë se edhe ajri ushtron shtypje (presionin), studion natyrën e vakumit, duke çuar përpara shumë punime në fushën e fizikës të lëngjeve, te ndërmarra më parë nga Toricelli( ne fizikë, për nder te tij, sot përdoret si njësi matëse e shtypjes paskali-Pa).

Që në moshën 16 vjeçare ai publikoi një punim në fushën e gjeometrisë deskriptive dhe mandej edhe një punim te dytë nga fusha e lojës me zare, duke hedhur bazat e teorisë të probabilitetit, të dyja shkenca që do të konturoheshin vetëm pas një shekulli më vonë nga matematicienët e tjerë të kohës.

Pas vdekjes të teatrit, për një farë kohe, djaloshi ndjek jetën e salloneve mondane. Mendon, madje, edhe të martohet. Por kjo nuk e bën aspak të lumtur. Përkundrazi. Ndjehet fare i mjerë. Pastaj, edhe i sëmurë. Që në moshën tetëmbëdhjetë vjeçare i nis një sëmundje e çuditshme: kriza me akullimin e këmbëve e me dhimbje të forta koke. E ndjen veten si të ishte buzë një gremine, gati për t’u rrokullisur në fundin e saj të errët. Këtyre trazirave të tmerrshme, i shtohet një edhe më e madhe: nuk ia del dot mbane shtëvërtetojë ekzistencën e Zotit.

Nata e 23 nëntorit 1654 shënon për të një kthesë tepër të madhe: Blezi e kupton se ekzistenca e Zotit nuk mund të vërtetohet duke përdorur kryesisht arsyen. Është Zoti vetë ai që e bën hapin e parë. Është ai që i dhurohet njeriut. Hyji i Biblës, i zbuluar nga Jezusi, nuk është Hyj i largët, i fshehur në pafundësinë e hapësirës, por Hyj i afërt, që mund të njihet me zemër, që gjendet në zemër të vetë jetës. Kjo përvojë e Hyjit e shndriti, e bëri të rilindë. Gëzimi i tij ishte i pakufishëm; ky po, ishte zbulimi më i madh i jetës së tij, e zanafillë e dy veprave të mrekullueshme: ‘Lettres provinciales’ (Letrat provinciale) e Pensées (Mendime), kush pa losenidete e thella filozofik e tij.

Blaise Pascal, mathematician, physicist, inventor, philosopher, moralist and theologian died on August 19, 1662, at the age of 39, leaving behind such a scientific and religious legacy that made him immortal. Among them we can mention: Essembiconics (1640), New Experiments on the Void (1647), Compilation of Experiments on Fluid Equilibrium (1648), The Treaty of the Arithmetic Triangle (1654), The Provinces (Correspondence 1656-1657), ), On the Geometric Spirit and the Art of Obedience (1657), History of Roulette (1658), Thoughts (1669 after death), A summary of the life of Jesus Christ (found and published in 1840)

And do not forget that all this work was done in the middle of the 17th century by a genius who lived only 39 years! / Prepared by Klodi Stralla

Happening now...