Ales Bialiatski: Kush është fituesi i Çmimit Nobel për Paqe?

7 Tetor 2022, 13:58 / AKTUALITET ALFA PRESS

Ales Bialiatski: Kush është fituesi i Çmimit Nobel për

Ales Bialiatski është një aktivist i shquar bjellorus i të drejtave të njeriut, i cili aktualisht po mbahet në burg pa gjyq.

Z. Bialiatski, 60 vjeç, është themeluesi i Qendrës për të Drejtat e Njeriut Viasna (Pranverë) të vendit, e cila u krijua në 1996 në përgjigje të një shtypjeje brutale të protestave në rrugë nga udhëheqësi autoritar i Bjellorusisë, Alexander Lukashenko. Viasna ofroi mbështetje për demonstruesit e burgosur dhe familjet e tyre, duke dokumentuar përdorimin e torturës kundër të burgosurve politikë nga autoritetet Bjelloruse.

Ales Bialiatski: Kush është fituesi i Çmimit Nobel për

"Ai ia ka kushtuar jetën e tij promovimit të demokracisë dhe zhvillimit paqësor në vendin e tij", tha kreu i Komitetit Norvegjez të Nobelit, Berit Reiss-Andersen, duke shpallur tre fituesit e çmimit Nobel të Paqes të këtij viti.

Z. Bialiatski - i cili ka marrë çmime të shumta ndërkombëtare për të drejtat e njeriut - kaloi tre vjet në burg pasi u dënua për akuzat për evazion fiskal që ai gjithmonë i ka mohuar në vitin 2011. Ai u lirua në 2014. Ai u arrestua përsëri në vitin 2020 pas protestave masive në rrugë për ato që aktivistët e opozitës thonë se ishin zgjedhje të manipuluara që e mbajtën Lukashenkon në pushtet.

"Autoritetet qeveritare të Bjellorusisë kanë kërkuar vazhdimisht të heshtin për Ales Bialiatski," tha zonja Reiss-Andersen.

"Pavarësisht vështirësive të jashtëzakonshme personale, z. Bialiatski nuk është dorëzuar asnjë centimetër në luftën e tij për të drejtat e njeriut dhe demokracinë në Bjellorusi," shtoi ajo.

Pak para arrestimit të tij dy vjet më parë, Bialiatski shkroi në faqen e tij në Facebook se autoritetet bjelloruse "po veprojnë si një regjim pushtuesi". "Qindra mijëra demonstrues në të gjithë Bjellorusinë dhe qindra [prej tyre] janë arrestuar."

Shëndeti aktual i z. Bialiatski nuk dihet. Gruaja e aktivistit, Natallia Pinchuk, tha se ajo ishte "e pushtuar nga emocionet".

“Unë shpreh mirënjohjen time të thellë për komitetin e Nobelit dhe komunitetin ndërkombëtar për njohjen e punës së Ales, kolegëve të tij dhe organizatës së tij”, tha ajo për agjencinë e lajmeve AFP.

Z. Lukashenko - i përshkruar në Perëndim si diktatori i fundit i Evropës - ka sunduar Bjellorusinë me një dorë të hekurt që nga viti 1994.

Ai ka lejuar presidentin rus Vladimir Putin, aleatin e tij të ngushtë, të përdorë territorin e Bjellorusisë për të nisur sulme me raketa vdekjeprurëse në Ukrainë dhe të dërgojë atje trupa tokësore dhe armatime ruse që nga fillimi i pushtimit të Moskës më 24 shkurt.

 
Qendra e Ukrainës për Liritë Civile

Krahas z. Bialiatski, Qendra e Ukrainës për Liritë Civile (ÇL) është një nga tre fituesit e përbashkët të Çmimit Nobel të Paqes të këtij viti.

Ales Bialiatski: Kush është fituesi i Çmimit Nobel për

ÇL është një nga organizatat kryesore të Ukrainës për të drejtat e njeriut. 

Ajo u themelua në vitin 2007, kur udhëheqësit e grupeve të të drejtave të njeriut nga nëntë vende post-sovjetike vendosën të krijojnë një qendër mbështetjeje për burimet ndërkufitare në Kiev.

Që nga themelimi i saj, CGS ka monitoruar persekutimet politike në Krimenë e pushtuar, gadishullin jugor të Ukrainës të aneksuar nga Rusia në 2014; dokumentuar krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit gjatë luftës në rajonin lindor të Donbasit të Ukrainës; dhe organizoi fushata ndërkombëtare për lirimin e të burgosurve politikë të Kremlinit.

Pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022, ÇL është angazhuar në përpjekjet për të identifikuar dhe dokumentuar krimet ruse të luftës kundër popullsisë civile ukrainase.

Në një postim në Twitter pas njoftimit të së premtes, ÇL tha se ishte "krenar që iu dha" Çmimi Nobel për Paqen.

Memoriali i Rusisë

Ales Bialiatski: Kush është fituesi i Çmimit Nobel për

Fituesi tjetër i Çmimit Nobel të Paqes të këtij viti është organizata ruse e të drejtave të njeriut Memorial - e cila u mbyll nga autoritetet në fillim të këtij viti.

Për më shumë se 30 vjet, Memorial punoi për të nxjerrë në pah miliona njerëz të pafajshëm të ekzekutuar, burgosur ose persekutuar në epokën sovjetike.

Kjo organizatë nuk pushoi kurrë punën e saj edhe u paralajmërua shpesh herë nga autoritetet ruse. Fillimisht u paralajmërua në 2006 dhe në 2014 u shtua në listën e "agjentëve të huaj" - një listë organizatash dhe individësh që qeveria ruse pretendon se marrin fonde nga jashtë.

Në dhjetor 2021, Gjykata e Lartë e Rusisë urdhëroi mbylljen e Memorial dhe degëve të saj rajonale sepse kishte shkelur ligjin e agjentëve të huaj të vitit 2012.

U dëgjuan thirrjet "turp!" nga ata në gjykatë ndërsa u lexua vendimi./Marrë nga BBC përshtati në shqip Alfapress.

 

Po ndodh...