Spiropali at the International Forum for Peace and Security in Kosovo: Women, a transformative force for peace and security in the region

2025-06-02 12:34:21 / POLITIKË ALFA PRESS

Spiropali at the International Forum for Peace and Security in Kosovo: Women, a

The Speaker of the Parliament of Albania, Elisa Spiropali, participated in the 3rd International Forum on Women, Peace and Security, held in Pristina.

In an inspiring speech, Spiropali emphasized the essential role of women in building peace, strengthening security, and democratic development.

She praised President Osmani's leadership and Kosovo's contribution to the inclusion of women in decision-making processes, while recalling Albania's commitment to the UN Security Council to promote the agenda for empowering women.

Speech by the Speaker of the Parliament, Elisa Spiropali, at the 3rd International Forum on Women, Peace and Security

President Osmani, dear Vjosa,

Dear Governor General Williams,

I have the special pleasure and a deep sense of mission to be here with you today, at this important international meeting, dedicated to one of the most defining issues of our day: the central role of women for peace, security, and democratic development.

Let me first thank the Republic of Kosovo for organizing this forum with such vision and commitment, and express my heartfelt gratitude to President Osmani for the invitation, but also for her inspiring leadership in launching and developing this important initiative.

This forum, now in its third edition, is more than a meeting. It is a bold initiative, guided by the rationale that women's inclusion is not an optional element of development and peace; it is their very foundation.

We recognize this achievement with admiration and are ready to continue to support it every step of the way.

It is no coincidence that this Forum is being held in the heart of Europe, in a country where the wounds and traumas of war, the human, personal and family tragedies that the innocent women, girls and children of Kosovo have experienced, are still very much alive.

They have not been forgotten, so how could they be forgotten?

In our region, we all know very well the terrible price of conflicts, and precisely because of this, the great power of reconciliation.

However, there is a bitter truth: women and children are the ones who always pay the heavy price of wars and conflicts.

But we also know that women, when given the opportunity, and even more so when empowered, have been agents of change, architects of peace, and the moral compass of our societies.

Therefore, Kosovo, with its wisdom, despite the terrible atrocities committed by the Milosevic regime, never fell into the trap of revenge;

On the contrary, he worked tirelessly to turn pain into strength, worked to end wars and avoid conflicts, and invested in the freedom and sovereignty of nations and peoples.

Realiteti i sotëm, ky forum, flasin vetë. Ata përkthejnë dhe pasqyrojnë dëshirën e madhe të Kosovës, ndjenjën e thellë të humanizmit, angazhimin e saj për paqen, për fuqizimin e grave në çdo fushë të jetës, përfshi rolin e tyre si paqebërëse dhe siguri garantuese.

Në këtë kontekst, më lejoni të kujtoj, jo pa krenari, kontributin e Shqipërisë si anëtare jo e përhershme e Këshillit të Sigurisë së Kombeve të Bashkuara, në periudhën 2022-2023. Shqipëria, një vend i vogël me ambicie të arsyeshme, por me një zë të fuqishëm për paqe, e bëri prioritet parësor vendosjen e Grave, Paqes dhe Sigurisë në qendër të agjendës gjatë mandatit të saj.

Kemi punuar papushim për të nxitur zbatimin e Rezolutës 1325 të Këshillit të Sigurisë së Kombeve të Bashkuara dhe të rezolutave të mëpasshme, e cila këtë vit shënoi 25 vjetorin e saj. Kemi avokuar për integrimin e zërit të grave në parandalimin e konflikteve, negociatat e paqes dhe rindërtimin pas konflikteve.

Dhe riafirmuam nga skena botërore se barazia gjinore nuk është një çështje dytësore. Ajo është themelore për paqen dhe sigurinë botërore.

Dëshiroj të theksoj se gjatë Presidencës Shqiptare të Këshillit të Sigurisë, Shqipëria e kishte prioritet që zërat e Kosovës të ishin të pranishëm dhe të dëgjoheshin.

Patëm nderin të kishim të pranishme qytetaren e parë të Kosovës, Ju, Zonja Presidente Osmani, në një seancë të Këshillit në Formulën Arria, që ne organizuam me Shtetet e Bashkuara, për të mbajtur një fjalim kryesor pikërisht për këtë çështje, nga posti i lartë i Presidentes, dhe ku shfaqeshin ngjyrat e Republikës së Kosovës.

Kjo ndodhi në një vend ku thjesht përdorimi i fjalës “Kosova” mbetet ende një çështje e mosmarrëveshjeve të pafundme dhe negociatave të mundimshme. Ishim të lumtur ta bënim këtë për Republikën e Kosovës, por gjithashtu për të fuqizuar zërat e atyre që shpesh janë të heshtur.

Dhe më lejoni të jem e qartë: angazhimi ynë nuk përfundoi me mandatin tonë në Këshillin e Sigurimit. Shqipëria vazhdon të forcojë zbatimin në nivel kombëtar të agjendës ËPS (Gratë, Paqja dhe Siguria), edhe përmes Planit Tonë Kombëtar të Veprimit për Gratë, Paqen dhe Sigurinë, i cili tashmë është në fazën e tij të dytë.

Ne po investojmë në arsim, në mundësi ekonomike, në trajnim liderësh—sepse siguria nuk ka të bëjë vetëm me kufinjtë. Ajo ka të bëjë me dinjitetin, mundësitë dhe drejtësinë në çdo shtëpi dhe në çdo fshat.

Fokusi ynë i veçantë përfshin:

– Forcimin e pjesëmarrjes së grave në institucionet e sigurisë dhe në diplomaci;

– Shtrirjen e shërbimeve mbështetëse për të mbijetuarat e dhunës gjinore;

– Promovimin e edukimit të paqes dhe zhvillimit të lidershipit për gratë dhe vajzat e reja;

– Përputhjen e politikës së brendshme me angazhimet tona ndërkombëtare sipas Rezolutës 1325.

Kuvendi i Shqipërisë, edhe gjatë mandatit tim modest, ka luajtur një rol thelbësor në këtë rrugëtim. Komisionet tona parlamentare për barazinë gjinore dhe punët e jashtme kanë punuar përtej kufinjve partiakë për të inkorporuar agjendën ËPS në proceset tona legjislative.

Ne besojmë se vetëm ligjet nuk janë të mjaftueshme-duhet të sigurojmë llogaridhënie, financim dhe veprim.

Dikush mund të tundohet për të pyetur; përse të përfshijmë gratë në ato fusha të cilat historia zakonisht dhe më së shumti ia ka rezervuar burrave.

Përgjigja është e thjeshtë dhe e drejtpërdrejtë: Pikërisht sepse e njëjta histori dhe mençuri e përbashkët kanë provuar se gratë, me fuqinë dhe aftësinë e tyre të butë kanë shfaqur potencialin dhe aftësitë për të afruar kulturat dhe shoqëritë, për të ngritur ura aty ku ka dallime dhe për të inkorporuar vlerat e reja politike dhe për ti përdorur këto vlera për të emancipuar jetën shoqërore, institucionet politike dhe marrëdhëniet mes shteteve. Kushdo që deri tani nuk e ka kuptuar se roli i grave po bëhet aq i rëndësishëm në çdo fushë të jetës, nuk e kupton dëmin e parikuperueshëm që e kundërta i shkakton vetë strukturës sociale të çdo shoqërie. Në çdo demokraci dhe shoqëri të lirë, gratë e kanë treguar veten si një forcë e madhe transformuese. Ne në Shqipëri e kemi kuptuar këtë plotësisht dhe kjo reflektohet në çdo institucion, në qeverisjen qendrore dhe vendore dhe në administratën publike.

Shqipëria është sot kampione në mjaft tregues kryesorë për arritjen e barazisë gjinore, sidomos në jetën politike, qeverisëse e parlamentare.

Unë mund të them me bindje se, për ne, një pjesë e suksesit në përshpejtimin e zhvillimit, demokratizimit dhe integrimit evropian të vendit mund të shpjegohet me rritjen e pjesëmarrjes dhe kontributit të grave.

Zgjedhjet e fundit parlamentare rikonfirmuan orientimin e pakthyeshëm pro-evropian që shqiptarët kanë zgjedhur.  Ndër të tjera, këto zgjedhje shënuan një pjesëmarrje të gjerë të grave, të cilat u bënë një komponent konkurrues dhe përcaktues.  Ne ia arritëm të ruajmë përfaqësimin e grave në Kuvendin e Shqipërisë në të njëjtin nivel që e kishim: 50 gra nga 140 deputetë, ose rreth 36 përqind e trupës parlamentare.  Qeveria shqiptare është 50 me 50, dhe në një mandat të kësaj shumice ne ishim nr. 1 në Kartën e Kombeve të Bashkuara me 70% gra në qeveri, dhe me një përfaqësim të lartë në të gjitha nivelet e larta të ekzekutivit.

E di që mund të bëjmë më shumë edhe në të gjitha nivelet e shoqërisë, për të luftuar diskriminimin, dhunën gjinore dhe përjashtimin.

Ne gjithashtu mund të argumentojmë me sukses rolin e jashtëzakonshëm në shoqëri të grave në të gjithë rajonin tonë, ku zhvillimi, bashkëpunimi, demokracia, paqja dhe siguria vazhdojnë të jenë të brishta, ndonjëherë edhe të kërcënuara, si nga demonët e së kaluarës, ashtu edhe nga inercitë e së tashmes, por edhe nga lëvizjet e reja anti-demokratike dhe anti-perëndimore.

This is precisely why we must be and remain vigilant: for women to fully exercise their role and assume their responsibilities in transforming societies, it is essential that they are free, empowered, and protected from discrimination, including various forms of gender-based violence.

This is not simply a cause of women for women, but an issue of society as a whole. Therefore, it makes special sense that key messages about women, peace and security are delivered from Kosovo and Pristina, where the consequences of war are still present and the wounds of the past have not fully healed.

The recognition of survivors of sexual violence during war, the increase in women's political participation, and the growing presence of women in the security and justice sectors all constitute real progress.

They also reflect a strategic vision, a vision led by women and men who believe in the transformative power of inclusion.

The journey of Kosovo women, from the painful legacy of conflict to leadership positions, is not just a national success story. This journey is an example for all societies emerging from conflict around the world.

The selection of Kosovo by the United States Secretary of State as the only European country and one of three countries in the world to open a Center of Excellence for Women, Peace, and Security is a clear testament to this commitment. Let us not forget women everywhere, including women in Ukraine, who have the same calling.

I had the pleasure, some time ago, of having some of their representatives speak about their suffering and pain, and lead their call for action and peace from the Albanian Parliament.

Let me close by recalling the spirit of this Forum – a collective commitment of all those who believe in peace through equality.

Let us not forget that every speech we give, every resolution we adopt, and every promise we make must translate into tangible improvements in the lives of women: in Pristina and Tirana, in Mitrovica and Gjakova, everywhere, in this region and beyond.

Let us work to ensure that no woman feels that her voice is too small, that her experience is invisible, or that her leadership is unknown.

Let's make this Forum not a place for mere discussion - but a catalyst for transformation.

Albania, its Parliament and other institutions, women and all of society are ready to continue to do their part, in strong partnership with Kosovo, with all our friends and allies, and anyone who believes in peace and security through respect and equality.

Let us commit to keeping our promise to a sustainable future where women are not only at the table, but also heard while at the helm.

 

Happening now...