FLASH NEWS
"Mërkuna e Zeze" by Agron Tufa - The beauty of the style and the depth of the narrative
2023-11-25 20:05:28 / JETË
When I read the novel "Mërkuna e Zeze" by Agron Tufa, the first thing I thought was that, at last, an Albanian author had written a novel without any moralizing particle, without any ideological tendency, but simply only gurgling prose, which has as an objective pure art as such.
I couldn't resist the drive to enter the labyrinths, to unravel that dense language of phraseological metaphors, that overture of emotions mixed with magic and mystery, while unconsciously I was exposed to my adolescence, the mystery and fear that accompanies every human being, when it begins to discover the unique magic of that age.
Agron Tufa tells a timeless story, one of those kinds of stories that have accompanied human beings since the dawn of society. Every child has his first contacts with the feminine world, with his mother and sisters. But in Tufa's novel, the son of the story goes as a visitor to the Kingdom of Merkuna. He is surrounded by mystery and ancient stories, surrounded only by women who spin black wool and weave with spears - from which their power also derives.
The boy is stuck in a bleak landscape of snow, among the women of the village of Ivranaj, who will never let him leave them. Something like a nightmare pulls him, consumes his powers and squeezes his puberty, similar to the nightmares that many experience at that tender age. Fear is not directly felt there, but anguish; you don't feel the pain but the impotence of lust that is exploding without the boy's awareness. Thus, the women of Ivranaj village - who are the disciples of Queen Merkuna - will not let go of their tender prey without tasting it. They consume the desolate boy's lust in the same rape that mixes pleasure with pain.
"Mërkuna e Zeze" is only art, clear art - like a diamond of high purity - without any moralistic or ideological load. Tufa's prose unravels a mythical world that each of us has within ourselves. He plays with fear, mystery and anxiety to the point of fascination, as well as with sex, with hidden desires. What teenager has not dreamed in his morning sleep of watery passion and the devouring well full of the mystery of sex?
The witches of Agron Tufa are not old women with a miserable appearance, but stunning feminine beings, full of passion and lust. They are not entirely evil, however, but wash and comb wool, spin and crochet in vain, equally a mythical art in the form of an ancient rite. Ivranaj does not have large buildings of the Gothic style, but the Gothic spirit is felt in the white gray that covers this town at the foot of the mountains; in dark cellars and workshop tools. The Gothic figure of Queen Merkuna, with a big head, big eyes and long hair, has taken over the life of the entire town.
Ajo është e gjithëpushtetshme; dikton jetën dhe pasionin e grave që e ndjekin ditën dhe natën, ndërsa e Mërkura është ditë-nata e saj. Ajo është njëlloj mbretëreshe e errët që ka pushtuar krejt fshatin Ivranaj.
Proza neo-gotike e Tufës gërsheton frymën mistike me atë ekzotike të fshatit shqiptar, me njëlloj lirizmi mallëngjyes për jetën, dashurinë dhe seksin. Ai përbiron në labirinthet e shpirtit dhe trupit të djaloshit që tregon në vetë të parë - tashmë një shpirtë i lirë - që do të endet përjetë atij fshati bashkë me Fatushën, si një fantazmë e mirë. Vet historia tregohet prajshëm prej djaloshit, pa kërkuar asgjë si shpagim, shoqëruar vetëm me një tis të hollë malli. Djali-tregimtar e pranon fatin e tij, teksa largohet pa keqardhje nga trupi i vet, i shqyer prej shtrigave të fshatit Ivranaj.
Agron Tufa nuk i shpjegon të gjitha, as nuk i qartëson plotësisht idetë e tij, duke lënë hapësira për intepretim nga vetë lexuesi. Ai ruan një balancë të përkryer mes historisë dhe ideve, madje idetë më shumë ndjehen, pa u kuptuar si të tilla. Dhe ky është çelsi i suksesit për një vepër të rrjedhës dhe frymës neo-gotike: të luash me misterin, thellësinë dhe kompleksitetin emocional. Qenia njerëzore është e brishtë, për më tepër një fëmijë në adoleshencën e tij.
Tabuja e seksit dhe marrëdhëniet e mbyllura në familje dhe shoqëri mund të çojnë edhe në tragjedi. I tillë është mjedisi i errët në fshatin Ivranaj, gjithandej, dhe djali gjendet i zënë në kurth.
Ideja e autorit për një shoqëri të mbyllur në konspiracion, që deformon karakteret njerëzore, ndjehet fund e krye tekstit: Ivranaj është një mjedis i mbytur në dogma konspirative.
Rrëfimi në vetë të parë i djaloshit fillon me fjalinë e gjatë - "Shpirti im kaherë e bën këtë rrugë... Kështu, për vite me radhë, u bie prapa gjurmëve që më sollën e më ngulën përjetësisht në fshatin Ivranaj, duke përcjellë për të mijëtën herë karvanin e vogël prej pesë kuajsh, me dajë Rexhën prapa tyre, i cili tash ka filluar të mbahet pas bishtit të kalit të mbramë".
Pra flet shpirti i djaloshit të mbërthyer përjetësisht në atë fshat të thëllimtë, ku mbretëron Mërkuna e Zezë. Nënshtresat komplekse të rrëfimit grimcojnë historinë mizore të gjendjes, ku shtrigat e një sekti të lashtë komplotojnë kundër burrave; duke përmbushur betimin në mbrojtje të matriarkatit.
Skenat e fundit në shtëpinë e nunës Shtime, teksa gratë dhe vajzat e katundit kërcejnë dhe këndojnë ritet e shtrignisë, atmosfera e errët dhe mistike thërmohet në emocione të thella, njëlloj makthi që të mpak dhe të mbyt njëkohësisht, ndërsa ti shuhesh ngadalë nga pafuqia për të lëvizur dhe majën e gishtit të vogël.
Agron Tufa tells us about a complex world, with particles of reality layered between myths and archaic rituals, timeless, immortal, unrepeatable. Thus, Tufa's prose exceeds the usual narratives of Albanian literature, creating a story that amazes with the beauty of the style and the depth of the narrative. "Mërkuna e Zeze" is an original work, one of those types of works that rarely appear even in international literature.
Precisely for these artistic virtues that we mentioned above, "Mërkuna e Zeze" is one of those types of novels that honor not only the author, but also Albanian literature. And if a translator could be found who could translate it into a great language, with all the depth and beauty of Agron Tufa's amazing language, this Albanian novel would introduce us to the reader of great languages with literary originality, even with a unrepeatable Albanian mythical world.
Happening now...
America may withdraw from Europe, but not from SPAK
Nga Gentian Gaba
ideas
top
Alfa recipes
TRENDING 
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128