FLASH NEWS
Details from life/ On September 17, 1825, Pashko Vasa was born
2022-09-17 15:33:28 / EKONOMI&SOCIALE
Pashko Vasa was born in Shkodër on September 17, 1825. The ancestors of his tribe, from his father's side, had moved from Mirdita and moved to the city, in the house where Pashko Vasa's house-museum is today. After completing his first lessons in his homeland, he served as secretary of the British consulate from 1842 to 1847, where he had the opportunity to improve his knowledge of foreign languages: Italian, French, Turkish and Greek.
In 1847 he went to Italy, where the insurgent war for freedom was raging. He actively participated in the ranks of the Italian insurgent forces.
In Bologna he was assigned as an officer of the Civic Cavalry. At that time it was inspired by prominent Italian patriots, such as Aleksando Mazzini, Giuseppe Garibaldi, Gioberti. He expresses the ideas that nourished him for this solidarity goal in two letters, which he sends in June and July 1848, from Bologna, to Nikolo Tomazeut, poet and encyclopedist, friend of Jeronim De Rada and Dora d'Istria.
In the proclamation of the short-lived Venetian Republic, by Daniele Manin, he participated alongside the insurgent population of that city which was surrounded by the Austrians. While the Austrians entered on August 28, 1849, Pashko Vasa left with some other friends for Ancona. There the Austrians caught him and forced him, as an Albanian with Turkish citizenship, to flee to Istanbul. After some vicissitudes, he found a place in the city's tram company, later climbing the ladder of its administration. From here he was placed with a job in the apparatus of the Ministry of Foreign Affairs of the Ottoman Empire.
The empire recruited people of different nationalities and religions to give the impression that the state belonged to everyone. Some of the patriots, including Vaso Pasha, used this action of the Presidency to raise the Albanian national issue for resolution.
Nga disa të dhëna që nxirren prej përmbledhjeve me vjersha italisht “Rose e spine”-“Trëndafila e gjemba”, botua në Stamboll më 1873, mësojmë se Pashko Vasa ka qenë i martuar me nje shqiptare (rreth 1855), që vdiq më 1872. Nga po kjo vepër mësohet se Pashko Vasa së paku që nga viti 1861, ishte me punë në Halep të Sirisë. Gjitashtu thuhet se Pashko Vasa kishte shërbyer disa vjet pranë ambasadës turke në Londër, ku dhe botoi më 1887 veprën frëngjisht “Gramatikë e shqipes”. Më 1862 e gjejmë në Shkoder. Vit në të cilin nji grup intelektualësh, përfshire Zef Jubanin e tjerë, u përpoqën për nje kryengritje antiosmane në Shqiperine të Veriut, në Mirditë.
Më 1864, në Stamboll, bashkohet me Kostandin Kristoforidhin, Hasan Tahsinin dhe Ismail Qemalin, për sigurimin e fondeve financiare, lidhur me formimin e shkollave shqipe, si dhe me caktimin e nje alfabeti të vetëm. Më 1867 ai qëndron në krye të përpjekjeve për themelimin e një shoqërie kulturore dhe të një alfabeti të përbashkët mbi bazën e alfabetit latin. Më 1869 merr pjesë në grupin nismëtar për krijimin e një shoqate shqiptare me karakter kulturor, arsimor e gjuhësor. Më 1871, në Stamboll, bashkë me Jani Vreton dhe Sami Frashërin, nis orvatjen për krijimin e një organizate atdhetare shqiptare.
Pashko Vasa hyri që herët në lëvizjen patriotike, por veprimtari të dendur për çështjen kombëtare zhvilloi në vitet 70, kur bashkë me Kostandin Kristoforidhin, u përpoq për krijimin e një shoqërie për përhapjen e shkrimit shqip dhe ngjalljen e ndërgjegjies kombëtare. Në vitet 1878-1882 krahas Abdyl Frashërit u shqua si një nga figurat kryesore të Komitetit të Stambollit për mbrojtjen e Shqipërisë. Më 1879 ishte ndër veprimtarët më aktivë të «Shoqërisë së të shtypurit shkronja shqip».
Pashko Vasa ishte autor i një vargu veprash me karakter politik e historik, në të cilat mbrojti çështjen e popullit shqiptar, të drejtën e tij për të jetuar i lirë dhe i pavarur.
Botoi «Skicë historike mbi Malin e Zi sipas traditave të Shqipërisë («Esquisse historique sur le Monténégro d’après les traditions de l’Albanie», Constantinopole, 1872), ku përshkroi pashallëkun e Shkodrës nën Bushatasit, «E vërteta mbi Shqipërinë dhe shqiptarët» («La vérité sur l’Albanie et les Albanais», Paris 1879), në të cilën, krahas të dhënave historike mbi popullin shqiptar dhe qëllimet e luftës së tij, kritikoi administratën burokratike osmane dhe paraqiti kërkesat e Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Penës së Pashko Vasa i përket edhe vepra «Bosnja dhe Hercegovina gjatë misionit të Xhevdet Efendiut» («Bosnie et Hercegovine pendant la mission de Djevdet Effendi», Constantinopole 1865).
Pashko Vasa shkroi një varg veprash të cilat i shërbenin zgjidhjes së çështjes së shkrimit dhe mësimit të shqipes; «Alfabeti latin i zbatuar në gjuhën shqipe» («L’alphabet latin appliqué à la langue albanaise», Constantinopole 1878, «Gramatika shqipe për të u përdorur nga ata që dëshirojnë ta nxënë këtë gjuhë pa ndihmën e një mësuesi» («Grammaire albanaise à l’usage de ceux qui désirent apprendre cette langue sans l’aide d’un maître», London 1887).
Ai zuri një vend edhe në historinë e letërsisë shqiptare që po krijohej; ai është autor i vjershës së njohur «Moj Shqypni, e mjera Shqypni!» (1880), e cila u botua si fletë fluturuese. Me dashurinë e flaktë për atdheun që dergjej nën thundrën e të huajit, me notën e dhimbjes për të, me grishjen drejtuar bashkatdhetarëve për të kapërcyer dasitë fetare dhe për t’u bashkuar në emër të çlirimit të vendit, vjersha luajti rol për zgjimin kombëtar të shqiptarëve.
E vënë në muzikë, ajo u këndua si himn patriotik. Vepër tjetër e Pashko Vasës në lëmin e letërsisë është «Bardha e Temalit» («Barda de Témal», Paris 1890), një nga romanet e para në letërsinë shqiptare. Aty përshkruhet mjedisi shqiptar në Shkodër në vitet 40 të shek.XIX me doket dhe zakonet karakteristike. Botoi edhe një përmbledhje me vjersha italisht «Rose e spine» (1873).
From 1883 until his death in June 1892, Pashko Vasa served as Governor-General of Lebanon, where he died. His remains were brought to the Motherland during the communist regime of Albania.
-
-
-
Special initiative/ 55 judges in Belgium will go to jail for two days, this is the reason...
September 17, 2:53 p.m
Happening now...
America may withdraw from Europe, but not from SPAK
Nga Gentian Gaba
ideas
top
Alfa recipes
TRENDING 
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128