Lajme flash
Tragjeditë që tronditën qiellin: E vërteta pas rënieve të avionëve
2 Shkurt 2025, 21:07 / MISTERE&KURIOZITETE
Transporti ajror është një nga mënyrat më të sigurta të udhëtimit, por aksidentet ajrore, megjithëse të rralla, mund të kenë pasoja katastrofike.
Kur një avion bie, zakonisht ndodh për shkak të një sërë faktorësh që shpesh kombinohen për të krijuar një situatë të pamenaxhueshme. Disa prej këtyre faktorëve lidhen me gabimet njerëzore, probleme teknike, kushte të këqija atmosferike ose madje akte të qëllimshme si terrorizmi.
Në këtë artikull, do të analizojmë arsyet kryesore që çojnë në rrëzimin e një avioni dhe do të shqyrtojmë tragjeditë më të mëdha ajrore të regjistruara në histori.
Shkaqet kryesore të aksidenteve ajrore
Gabimet e pilotit- Piloti është faktori më i rëndësishëm për sigurinë e një fluturimi, por edhe më i ndjeshëm ndaj gabimeve. Sipas statistikave të Organizatës Ndërkombëtare të Aviacionit Civil (ICAO), rreth 50-60% e aksidenteve ajrore shkaktohen nga gabimet njerëzore.
Shkaqet kryesore të gabimeve të pilotit përfshijnë: Mungesën e përqendrimit ose lodhjen e tepërt, keqkuptimin e sinjaleve dhe mesazheve nga kontrolli i trafikut ajror, vendime të gabuara në situata emergjente, përvoja e pamjaftueshme ose trajnimi i dobët.
Një nga shembujt më të famshëm të një aksidenti të shkaktuar nga gabimi i pilotit është katastrofa e Tenerife-s në vitin 1977, ku dy avionë u përplasën në pistë për shkak të një keqkuptimi mes pilotit dhe kontrollit të trafikut ajror, duke vrarë 583 persona.
Probleme mekanike dhe dështime teknike- Edhe pse avionët janë të pajisur me teknologji të përparuar dhe kalojnë nëpër procese të rrepta mirëmbajtjeje, defektet teknike mund të ndodhin. Disa nga dështimet teknike më të zakonshme përfshijnë:Probleme me motorët e avionit, keqfunksionime në sistemet hidraulike dhe elektrike, çarje ose dëmtime strukturore për shkak të konsumimit me kalimin e kohës, mosfunksionim i sensorëve dhe pajisjeve të navigimit.
Një nga aksidentet më të famshme për shkak të një defekti teknik ishte Fluturimi 123 i Japan Airlines në 1985, ku një dështim strukturor në bishtin e avionit çoi në rrëzimin e tij, duke vrarë 520 pasagjerë.
Kushtet e këqija atmosferike- Moti është një faktor i rëndësishëm që ndikon në sigurinë e fluturimit. Ndërsa avionët modernë janë të pajisur për t'u përballur me kushte të pafavorshme atmosferike, disa fenomene ekstreme mund të shkaktojnë aksidente, përfshirë:
Turbulencat, mund të shkaktojnë humbje të kontrollit të avionit.
Stuhitë e fuqishme, mund të dëmtojnë avionin ose të reduktojnë shikueshmërinë e pilotit.
Rrufetë, ku megjithëse avionët janë të pajisur me mbrojtje nga rrufetë, një goditje e fortë mund të dëmtojë sistemet elektrike të avionit.
Një shembull tragjik ishte Fluturimi 8501 i AirAsia, i cili u rrëzua në Detin Java në vitin 2014 për shkak të një stuhie të fuqishme që shkaktoi keqfunksionimin e sistemit të drejtimit të avionit.
Akte terroriste dhe sabotime- Në disa raste, aksidentet ajrore kanë qenë rezultat i akteve të qëllimshme, përfshirë rrëmbime dhe shpërthime bombash. Ngjarja më e njohur dhe më tragjike është sulmi terrorist i 11 Shtatorit 2001, ku katër avionë të rrëmbyer u përdorën për të goditur Kullat Binjake në Nju Jork dhe Pentagonin.
Një tjetër shembull ishte Fluturimi 103 i Pan Am, i cili u rrëzua mbi Lockerbie të Skocisë në vitin 1988 pasi një bombë shpërtheu në bord, duke vrarë 270 persona.
Përplasjet ajrore dhe aksidentet në pistë- Ndërsa aksidentet gjatë fluturimit janë më të rralla, përplasjet në ajër ose në pistë ndodhin herë pas here. Në shumë raste, ato shkaktohen nga keqkomunikimi mes pilotëve dhe kontrollit të trafikut ajror.
Një nga përplasjet më tragjike ndodhi në vitin 2002, kur Fluturimi 2937 i Bashkirian Airlines dhe një avion cargo Boeing 757 u përplasën në ajër mbi Gjermaninë jugore, duke vrarë 71 persona.
Tragjeditë më të mëdha ajrore në histori
Katastrofa e Tenerife (1977) - 583 viktima
Përplasja mes dy avionëve Boeing 747 në pistën e aeroportit të Tenerife-s mbetet aksidenti më i rëndë në historinë e aviacionit.
Fluturimi 123 i Japan Airlines (1985) - 520 viktima
Një dështim strukturor në bishtin e avionit shkaktoi rrëzimin e tij në një zonë malore në Japoni.
Sulmet e 11 Shtatorit 2001 - Mbi 2,977 viktima
Katër avionë të rrëmbyer u përdorën për të goditur objektiva në SHBA, duke shkaktuar humbje të mëdha njerëzore.
Fluturimi 17 i Malaysia Airlines (2014) - 298 viktima
Avioni u qëllua me raketë mbi Ukrainë gjatë një konflikti të armatosur.
Fluturimi 191 i American Airlines (1979) - 273 viktima
Një problem me motorin gjatë ngritjes çoi në një nga aksidentet më të rënda në historinë e aviacionit amerikan.
Ndërsa aksidentet ajrore janë tragjike dhe shpesh me pasoja të rënda, duhet theksuar se udhëtimi me avion mbetet më i sigurti në krahasim me format e tjera të transportit.
Çdo incident ka shërbyer si një mësim për industrinë e aviacionit, duke çuar në përmirësime të mëdha në teknologji, siguri dhe trajnimin e pilotëve.
Përparimet e fundit kanë bërë që numri i aksidenteve ajrore të zvogëlohet ndjeshëm, duke garantuar një udhëtim më të sigurt për të gjithë pasagjerët në mbarë botën./alfapress.al
Po ndodh...
ide
Shqipëria Madhështore apo Shqipëria e Pazarit Madhështorë!
Nga Ermal Peçi!
Opozita, akoma larg një projekti për rrotacionin e pushtetit
Nga Preç Zogaj
top
receta Alfa
shërbime
- POLICIA129
- POLICIA RRUGORE126
- URGJENCA112
- ZJARRFIKESJA128