
Muaji i Shenjtë i Ramazanit/ Rëndësia e agjerimit dhe të famshmit e “përulur”

Muaji i Ramazanit këtë vit ka nisur për besimtarët myslimanë në datën 23 Mars. Përgjatë 30 ditëve, ata nuk duhet të konumojnë ujë e ushqim në një orar të caktuar në shenjë sakrifice e përkushtimi ndaj Zotit. Kjo quhet një periudhë e shenjtë për myslimanët, me rrënjë të lashta dhe rituale shumë të veçanta. Ja origjina dhe rregullat e Ramazanit.
Ramazani është emri i muajit të nëntë të vitit në kalendarin hënor mysliman, në të cilin, sipas traditës islame, Muhamedi mori shpalljen e Kuranit “si udhërrëfyes për njerëzit me drejtësi dhe shpëtim” (Sura II, v. 185).
Si përllogaritet?
Ramazani është muaji më i shenjtë i myslimanëve që janë mbi 1.6 miliardë në mbarë botën dhe koha e vitit në të cilën festohet është e njëjtë në të gjitha vendet islame.
Zgjat 29-30 ditë sipas kalendarit. Muaji i Ramazanit nuk bie gjithmonë në të njëjtën periudhë të kalendarit gregorian, sepse kalendari islamik është hënor (viti hënor zgjat rreth 11 ditë më pak se kalendari diellor), dhe regjistrimi i vitit nuk përkon, sepse myslimanët fillojnë të llogarisin nga viti 622 pas Krishtit, kur Muhammedi la Mekën për të shkuar në Medine, prandaj ajo që për ne është “16 maj 2018” për myslimanët është “1 Ramazan 1439” (shih datat në Arab.it).
Disa dallime në traditë mund të gjenden në ushqime që mund të hahen kur bie dielli. Çdo vend ka veçoritë e veta: për shembull, në Tunizi, Algjeri dhe Marok është përgatitur vetëm një couscous me mish qengji (jo pula apo deleje) pasuruar me rrush të thatë; në Siri dhe Jordani, nga ana tjetër, hahen “katai”, ëmbëlsira të mbushura me arrë kokosi, lajthi të grira dhe sheqer. Gjatë Ramazanit pihen lëngje frutash dhe në vendet e Magrebit ato lëngje, që ngrenë presionin e gjakut, sepse ata që mbajnë Ramazan e kanë më të ulët se zakonisht.
Por Ramazani është kudo një moment i ndarjes dhe bashkimit. Është e zakonshme të ftojmë fqinjët dhe shokët e tyre për të ndarë së bashku vaktin e mbrëmjes të quajtur iftar dhe për të recituar lutje të veçanta të quajtur Tarawih.
Një festë e lëvizshme. Ramazani prandaj varet nga fazat hënore ose më saktë nga vëzhgimi i hënës së re (hilal). Ky fakt ka dy pasoja. E para është se Ramazani mund të fillojë në data të ndryshme nga njëri vend në tjetrin.
E dyta është se çdo vit Ramazani fillon para vitit të kaluar dhe ka vite kur festohet në dimër, kur ditët janë më të shkurtra.
Në këtë periudhë historike, në hemisferën tonë, Ramazani bie në pranverë / verë dhe këtu mund të lindin disa probleme.
Për shembull, në Reykjavik të Islandës, agjërimi merr pak më shumë se 22 orë, ose rregullisht nga agimi (rreth orës 2 të mëngjesit) deri në perëndim të diellit (rreth mesnatës). Në Sydney (Australi) është dimër dhe agjërimi zgjat pak më shumë se 11 orë, ndërsa në Alaska në të njëjtën kohë dielli nuk perëndon kurrë.
Në këtë rast, çështja e agjërimit duhet zgjidhur ose nga rrezet e diellit, treguese për banorët islamikë të Juneau (Alaska), ose duke ndjekur kalendarin e një vendi tjetër.
Çfarë është agjerimi?
Agjërimi është një detyrim për të gjithë myslimanët praktikantë, të rritur dhe të shëndetshëm, të cilët nuk mund të hanë, të pinë, të tymosin dhe të kryejnë marrëdhënie seksuale nga agimi deri në perëndim të diellit, për 30 ditë.
Nga agjërimi janë përjashtuar të miturit, të moshuarit, të sëmurët, pleqtë dhe gratë shtatzëna. Gratë gjatë ciklit menstrual dhe ata që udhëtojnë përjashtohen përkohësisht.
Në perëndim të diellit agjërimi ndërpritet me një gotë ujë, për të vijuar më pas me vaktin e mbrëmjes ose ndryshe (iftar).
Pesë detyrimet. Agjërimi (sawn) është një nga pesë detyrat e besimit islam. Të tjerët janë profesioni i besimit (kalima), recitimi i përditshëm i pesë lutjeve (salat), dhënia e lëmoshës (zekatit) dhe përmbushja, së paku një herë në jetë, e pelegrinazhit (hagg) në Mekë (Arabia Saudite).
Mosrespektimi i këtyre parimeve në disa nga komunitetet më vëzhguese mund të rezultojë në aktakuzën e krimit të braktisjes.
Sa orë do të agjërojnë myslimanët, në vende të ndryshme të botës
Agjërimi që fillon para lindjes së diellit deri në perëndim të diellit zgjat diku nga 12 deri në 18 orë, në varësi të vendit ku ndodheni në botë. Myslimanët që jetojnë në vendet më jugore të botës, si Kili apo Zelanda e Re, do të agjërojnë mesatarisht 12 orë, ndërsa ata që jetojnë në vendet më veriore, si Islanda apo Grenlanda, do të kenë agjërim më shumë se 17 orë.
Për myslimanët që jetojnë në hemisferën veriore, numri i orëve të agjërimit do të jetë pak më i shkurtër këtë vit dhe do të vazhdojë të zvogëlohet deri në vitin 2031, vit që Ramazani do të përfshijë solsticin dimëror – dita më e shkurtër e vitit. Pas kësaj, orët e agjërimit do të rriten deri në solsticin e verës – dita më e gjatë e vitit në hemisferën veriore.
Ndërkohë që për myslimanët që jetojnë në jug të ekuatorit, do të ndodhë e kundërta.
Historia e Ramazanit
Myslimanët besojnë se Ramazani është muaji kur Kurani iu shpall Profetit Muhamed. Rreth 1,400 vjet më parë, besohet se Profeti Muhamed ishte duke medituar në një shpellë, kur engjëlli Xhibril iu afrua atij.
Engjëlli ia zbuloi fjalët e para të Kuranit, profetit Muhamed – dhe i tha atij se ato ishin një urdhër i drejtpërdrejtë nga Zoti. Kjo natë njihet Laylat Al-Qadar (Nata e Kadrit) dhe kujtohet nga myslimanët përmes akteve të adhurimit gjatë gjithë natës. Ajo supozohet se bie në 10 ditët e fundit të Ramazanit. Dhe sapo të përfundojë Ramazani, është Bajrami.
Sivjet, muaji i agjërimit pritet të përfundojë të enjten më 23 prill dhe do të shënohet me Fitër Bajramin. Festimet e Bajramit zgjasin tre ditë, gjatë të cilave njerëzit mblidhen për të festuar fundin e Ramazanit.
A agjërojnë edhe njerëzit që besojnë në fe të tjera?
Në judaizëm, ka gjashtë ditë agjërimi, njëra prej të cilave quhet Yom Kippur, “Dita e Shlyerjes”. Shumë hebrenj zgjedhin të agjërojnë për 25 orë për të përkujtuar këtë ditë.
Budizmi gjithashtu ka një lidhje të fortë me agjërimin. Ithtarët e fesë zakonisht agjërojnë kur shihet një hënë e plotë dhe në festa të tjera të rëndësishme. Katolikët shpesh agjërojnë “të mërkurën e hirit” dhe “të premten e mirë”. Ndërsa hindusët zakonisht agjërojnë gjatë festivaleve të tilla si Shivarati, Saraswati dhe Puja.
Të famshmit që agjerojnë
Të shumtë që agjërojnë janë edhe një numër i madh i figurave publike.
Magazina.al sjell disa nga emrat e këngëtarëve që kanë agjëruar më parë, e që janë një pjesë e mirë e këngëtarëve si: Leonora Jakupi, Violete Kukaj, Jericho,Sidrit Bejleri, Gili, Big Mama, Adrian Gaxha, Lindon e Shpat Kasapi.
Të devotshëm ndaj besimit Islam janë edhe disa nga reperët shqiptarë si Ledri Vula, Lyrical Son, Mc Kresha, Gold Ag të cilët megjithëse të angazhuar me koncerte përsëri e kanë gjetur mënyrën për të agjëruar./ Alfapress.al

ide

Presidentja si garante e shtetit të Kosovës

Misioni që Lulzim Basha duhet të përfundojë!

top
receta Alfa
TRENDING 
shërbime
- POLICIA129
- POLICIA RRUGORE126
- URGJENCA112
- ZJARRFIKESJA128