
Qyteti i lashtë që u shkatërrua nga një shpërthim bërthamor 4000 vjet më parë

Qyteti antik i Mohenjo-daro, i vendosur në Pakistanin e sotëm, është një vend i Trashëgimisë Botërore tëUNESCO-s dhe një nga vendet më të rëndësishmearkeologjike në Azinë Jugore.
Megjithatë, ajo që e dallon këtë vend nga të tjerët ështëzbulimi i një shtrese hiri radioaktiv të gjetur në rrënoja, që tregon se qyteti u shkatërrua nga një shpërthim bërthamorafërsisht 4000 vjet më parë.
Zbulimi i kësaj shtrese hiri ka qenë një mister për shumë vite.
Vetëm në vitet 1990, kur studiuesit analizuan mostrat e hirit dhe gjetën prova të niveleve të larta të radioaktivitetit, u propozua teoria e një shpërthimi bërthamor.
Megjithatë, ka ende shumë debate midis arkeologëve, historianëve dhe shkencëtarëve rreth asaj që ndodhisaktësisht me Mohenjo-daro.
Teoritë janë të shumta, duke filluar nga një fatkeqësinatyrore si një goditje meteori, në një konflikt ushtarak, nënjë ngjarje jashtëtokësore.
Megjithatë, teoria më e pranuar gjerësisht është se qytetiu shkatërrua nga një shpërthim bërthamor.
Por kush mund të kishte poseduar teknologji bërthamore 4000 vjet më parë?
Fajtoret dhe provat e mundshme
Ekzistojnë disa teori rreth asaj se kush mund të kishtezotëruar teknologjinë bërthamore në kohët e lashta.
Disa besojnë se ishte një qytetërim i përparuar që ka humbur në histori, ndërsa të tjerë besojnë se ishte njënatyrë jashtëtokësore.
Një nga provat që mbështesin teorinë e një shpërthimibërthamor është zbulimi i skeleteve në zonë që duket se janë vrarë menjëherë, pa shenja lëndimi.
Kjo sugjeron se ata u vranë nga një forcë e papritur dhemasive, siç është një shpërthim bërthamor.
Një tjetër dëshmi është prania e tullave që shkëlqenin siqelq në rrënoja.
Vitrifikimi është një proces në të cilin materialet inënshtrohen nxehtësisë dhe presionit të lartë, duke bërë që ato të shkrihen.
Prania e tullave që shkëlqenin si qelq sugjeron që qyteti ishte i ekspozuar ndaj një burimi intensiv nxehtësie, siçështë një shpërthim bërthamor.
Shkaqet e mundshme të shpërthimit
Shkaku i shpërthimit bërthamor që shkatërroi Mohenjo-daro mbetet një mister, por ka disa teori për atë që mundtë kishte ndodhur.
Disa besojnë se ishte një fatkeqësi natyrore, si p.sh. njëgoditje meteori, që shkaktoi shpërthimin.
Të tjerë besojnë se ishte rezultat i një konflikti ushtarak, me fraksione ndërluftuese që përdornin armë bërthamore kundër njëri-tjetrit.
Megjithatë, një nga teoritë më interesante është se ishterezultat i një aksidenti në një termocentral bërthamor.
Disa shkencëtarë besojnë se qytetërimet e lashta mund tëkenë pasur njohuri për energjinë bërthamore dhe janë përpjekur ta shfrytëzojnë atë për energji.
Nëse kjo është e vërtetë, është e mundur që të ketë ndodhur një aksident katastrofik, duke çuar në shkatërrimin e Mohenjo-daro.
Pyetje pa përgjigje dhe kërkime të vazhdueshme
Pavarësisht teorive dhe provave të shumta, misteri i Mohenjo-daros mbetet i pazgjidhur.
Ka ende shumë kërkime për të bërë për të zbuluar të vërtetën pas shkatërrimit të këtij qyteti antik.
Arkeologët dhe shkencëtarët vazhdojnë të studiojnë rrënojat e Mohenjo-daro, duke analizuar tullat e qelqëzuara, hirin radioaktiv dhe objekte të tjera për të bashkuar atë që ndodhi.
Ndërsa teknologjia përparon, metodat e reja të analizësmund të ndihmojnë për të hedhur dritë mbi këtë mister të lashtë.
Një gjë është e sigurt: zbulimi i shpërthimit bërthamor nëMohenjo-daro ka ndryshuar kuptimin tonë për qytetërime të lashta dhe aftësitë e tyre teknologjike.
Mbetet një mister magjepsës dhe intrigues që një ditë mund të zgjidhet plotësisht.

ide

Presidentja si garante e shtetit të Kosovës

Misioni që Lulzim Basha duhet të përfundojë!

top
receta Alfa
TRENDING 
shërbime
- POLICIA129
- POLICIA RRUGORE126
- URGJENCA112
- ZJARRFIKESJA128