FLASH NEWS
“SORRENSEN - a new dimension in the Kosovo-Serbia dialogue”
2025-02-05 11:09:00 / IDE
The so-called "Kosovo-Serbia Dialogue", a process at a technical and political level where the declared ultimate goal remains normalization and final recognition between the two respective states, a dialogue process established in 2011, mediated by the European Union and supported rhetorically and politically by the United States of America, but under the institutional leadership of the European Union.
The completion of the institutional hierarchical configuration of the European Union after the elections held for the European Parliament in 2024, led to the finalization of the process of selecting the "mediator", "emissary" or "facilitator" of the dialogue between Kosovo and Serbia, Peter SORRENSEN, a Danish diplomat, was selected after a process against another candidate, the former Finnish Foreign Minister, Pekka HAAVISTO, a process that ended after the decision of the European Union's Foreign Policy Representative, KALLAS, and the final approval by the Foreign Ministers of the European Union countries; - Danish diplomat SORRENSEN replaces his predecessor LAJÇAK, who held the position for a five-year term since 2019.
Peter SORRENSEN is a diplomat with consolidated experience in the European Union, with a limited mandate of 16 months as a mediator in the Kosovo-Serbia dialogue, has served in Kosovo as an Advisor to the United Nations mission, representative to the Organization for Security and Cooperation in Europe mission in Croatia, has worked with the European Union representative in Serbia Javier SOLANA, legal advisor to the High Representative for Bosnia and Herzegovina, Carl Bildt, as well as part of the European Community Monitoring Mission in Sarajevo, special representative of the European Union and head of EU offices in various countries in the Balkan region, namely North Macedonia and Bosnia and Herzegovina, an intensive and valuable expertise, a deep knowledge of the Balkan region as a whole, an observer of the characteristics, specificities and bilateral problems that the two respective states, namely Kosovo and Serbia, carry.
Angazhimi intensiv dhe ekspertiza e thelluar e zotit SORRENSEN përbën një vlerë pozitive parathënëse në inkurajimin e një fryme institucionale si një themel i një rruge suksesi për një “Dialog” të vështirë, kompleks, i tilli ka njohur segmente të arritjeve, por dhe një ngecje përsëritëse me përparim të munguar me një perspektivë të paqartë, e tilla e mbrujtur nga dritëhijet dhe të panjohurat në kontekstin e të dy vendeve, dritëhije dhe të panjohura që burojnë në segmentin politiko-njerëzor “hezitim në veprim -paramendim në pengim” , një segment që mbetet në varësi të llogarive të brendshme politike dhe dinamikave kombëtare përkatëse të të dy vendeve, Kosovë dhe Serbi.
Shkurti 2023 shënoi periudhën kohore politike ku përfaqësia e të dy vendeve në nivel Presidencial nga ana e Serbisë dhe të tillin Kryeministror nga ana e Kosovës, përkatësisht VUÇIÇ dhe KURTi, në praninë e ish-Përfaqësuesit të BE për Politikë të Jashtme, BORRELL dhe ish-emisarit të dialogut LAJÇAK, u dakordësuan parimisht në Bruksel për një “normalizim mes dy vendeve”, por angazhimet e shkruara dhe parimisht të pranuara mbetën kryesisht në letër dhe situata në terren mbeti e tensionuar ku kulmi u shënua me ngjarjet në Banjskë, më 24 Shtator 2023- ngjarje e rëndë në autorësinë e konfirmuar të RADOINÇIÇ ku mbeti i vrarë një pjesëtar i trupës policore të Kosovës, ngjarje që u pasua nga momente tensioni për çështjen e targave në periudhën e mëpasshme, gjithashtu.
Marsi 2023 shënoi një moment tjetër politik në ndërmjetësimin e Bashkimit Europian, në Ohër të Maqedonisë së Veriut, të dy vendet, Kosova dhe Serbia në përfaqësinë KURTI-VUÇIÇ, ku të dy vendet, në frymën e takimit të Brukselit, u dakordësuan për një marrëveshje normalizimi, jo njohje e ndërsjelltë, por marrëdhenie normale mes dy vendeve fqinje territorialisht përkatësisht në njohjen e dokumenteve të identifikimit ,simboleve dhe sovranitetit tokësor, gjithashtu.
Vitin e kaluar,2024, një vit pas marrëveshjes, Përfaqësuesi i Bashkimit Europian për Politikën e Jashtme, BORRELL do të deklaronte si vijon mbi ecurinë ; “ BE rikujtoi vazhdimisht se Marrëveshja është e detyrueshme në tërësinë e saj sipas ligjit ndërkombëtar, prandaj, çdo mungesë zbatimi jo vetëm që rrezikon integrimin evropian të palëve, por dëmton edhe reputacionin e tyre si partnerë të besueshëm. Është koha e fundit që edhe Kosova edhe Serbia të thyejnë rrethin e tanishëm vicioz të krizave dhe tensioneve, dhe të kalojnë në një epokë të re evropiane. Marrëveshja ofron një të ardhme më të mirë për qytetarët e Kosovës dhe Serbisë dhe të gjithë rajonit”.
Maji 2023 shënoi një moment tjetër të rëndësishëm ku të dy vendet, Kosovë dhe Serbi , KURTI dhe VUÇIÇ miratuan Deklaratën për Personat e Zhdukur gjatë Luftës në Kosovë, ku të dy palët shtetërore lejojnë përfshirjen e ndërsjelltë në të gjitha dokumentet përfshirë edhe ato që janë të konsideruara si jo të klasifikuara; një marrëveshje e jetësuar që përbën bashkë me “marrëveshjen për targat” , pavarësisht faktit që jetësimi i kësaj të fundit shënoi momente tensioni mes palëve, dy marrëveshjet e përmbushura nga angazhimi i Brukselit.
Fund- Qershori 2023 ishte një moment dramatik politik në pozicionin ndërkombëtar të Kosovës, ku Bashkimi Europian vendosi paketën e sanksioneve si shkak i koordinimit të munguar mes qeverisë së Republikës së Kosovës dhe partnerëve ndërkombëtarë për situatën në veri të vendit; sanksione që vijojnë të mbeten ende në fuqi dhe përfshijnë përkatësisht pezullimin e përkohshëm të punës së trupave të krijuara në bazë të Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit, ftesë të munguar për Kosovën në takime të nivelit të lartë dhe pezullimin e vizitave bilaterale, përveç atyre që fokusohen në adresimin e krizës në veri të Kosovës në kuadër të kornizës së dialogut të lehtësuar nga BE-ja dhe pezullimin e programit të fondeve për Kosovën nga IPA 2024”.
Zbatimi i Marrëveshjes së Ohrit, e njëjta e përcaktuar si thelbësore për hapat e mëtejshëm të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë, është kërkuar nga Përfaqësuesja e Bashkimit Europian, Kaia KALLAS, gjatë takimeve të zhvilluara përkatësisht me Kryeministrin e Republikës së Kosovës KURTI dhe Presidentin e Republikës së Serbisë VUÇIÇ, më Dhjetor 2024 ku dënoi dhe sulmin në nënstacionin e Zubin Potokut. Deklarata e Përfaqësueses së Bashkimit Europian për Politikë të Jashtme, KALLAS ishte si vijon ;”I takova presidentin Vuçiç dhe kryeministrin Kurti. E vetmja rrugë drejt anëtarësimit në BE është përmes normalizimit të raporteve mes tyre, në bazë të Marrëveshjes së Ohrit. Mirëprita gatishmërinë e tyre për të bashkëpunuar pas sulmit të fundit terrorist”.
Konteksti i zhvillimeve politike të së sotmes, zgjedhjet e përgjithshme në Kosovë, kriza politike në Serbi, zhvillimet e vrullshme politike përkatësisht në Gjermani me zgjedhjet e parakohshme apo paqëndrueshmëria politike në Francë e pasqyruar në rrëzimin e njëpasnjëshëm të qeverive të ndërtuara me vullnet të pakicave parlamentare përcjellin momente dyshuese mbi mbarëvajtjen e dialogut në një vit politik me perspektivë të cunguar në qartësi politike si pasojë e zhvillimeve të mundshme politike jo vetëm në skenën kombëtare të aktorëve të tretë, por gjithashtu dhe në të dy vendet që janë aktorët kryesorë të dialogut me qëllim përfundimtar, normalizimin e qënësishëm dhe të vërtetë mes dy vendeve.
Emërimi i zotit SORRENSEN përcjell pritshmëri të rëndësishme pozitive , të tillat në nivel politik, institucional dhe diplomatik ku elementi themelor shënohet në përkatësinë kombëtare të zotit SORRENSEN , Danez, ku Danimarka është një vend i rradhitur ndër të tillët njohës ndaj pavarësisë së Kosovës dhe ky moment politik do të jetë ndikues në një trajtim objektiv dhe të barabartë të të dy palëve në dialog, veçanërisht të së tillës Kosovare, të njëjtët kanë shprehur kritikat e tyre ndaj paraardhësit në ndërmjetësimin e dialogut apo në përfaqësuesin e mëparshëm të politikës së Jashtme në Bashkimin Europian, të dy, LAJÇAK dhe BORRELL, njëri Sllovak dhe tjetri Spanjoll, dy vende që nuk e kanë njohur ende pavarësinë e Kosovës.
Pritshmëria pozitive në nivel diplomatik u shpreh përmes një mesazhi nga ana e ambasadorit të Bashkimit Europian në Kosovë, Aivo ORAV, i njëjti pas një takimi me zotin SORRENSEN do të shprehej me pritshmëri pozitive mbi ecurinë e dialogut duke nënvizuar si një element thelbësor, përkatësisht eksperiencën diplomatike të tij dhe duke nënvizuar “ “Ekipi im dhe unë e mbështesim atë plotësisht!”.
Vlerë të shtuar në dimensionin e konsolidimit të bashkëpunimit në nivel diplomatik me ndërmjetësuesin e përcaktuar të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë , SORRENSEN, përbën deklarata e Aleancës së Atlantikut të Veriut, përmes zëdhënëses Allison HART si vijon; “ Vazhdimi i bashkëpunimit mes NATO-s dhe BE-së është kyç për ruajtjen e stabilitetit në rajonin e Ballkanit Perëndimor”.
Enumeracioni i pritshmërive pozitive mbi emërimin e ri të ndërmjetësuesit të dialogut nga Bashkimi Europian u shfaq dhe në nivel politik, përkatësisht deklarata e zëvendës/Kryeministrit të Kosovës, Besnik BISLIMI, i njëjti nënvizoi pritshmëritë mbi një frymë të re në dialogun Kosovë-Serbi, i tilli i barabartë dhe efektiv mes palëve ku barazia buron nga respektimi i parimeve mbi të cilat ndërtohet dialogu dhe efektiv në përmbushjen e qëllimeve për normalizim të marrëdhënieve ndërshtetërore.
Proçesi i “Dialogut Kosovë-Serbi” mbetet kompleks, por koha politike thërret një pozicion pro-aktiv të Republikës së Kosovës për të plotësuar secilin kuadër të angazhimeve në një mjedis të ri institucional ku emërimi i zonjës KALLAS, me përkatësi kombëtare Estoneze, emërimi i zotit SORENSEN me përkatësi kombëtare Daneze, emërimi i zonjës KOS si komisionere për zgjerimin me përkatësi kombëtare Sllovene, vende që e njohin Republikën e Kosovës; nga ana tjetër, Presidenca e Bashkimit Europian do të mbahet gjatë vitit 2025 nga Polonia ( Janar-Qershor 2025) dhe Danimarka ( Qershor-Dhjetor 2025), dy vende që e kanë njohur Republikën e Kosovës dhe do të kenë një qasje objektive ndaj secilit hap përpara të Kosovës dhe objektivisht përcaktues mbi aplikimin e Republikës së Kosovës në Bashkimin Europian.
Mr. SORRENSEN's initial mandate will be for a political period of 13 months, a period that will serve as a political test to verify the progress of the dialogue process where the Republic of Kosovo remains in challenge with the time factor, as a party deeply aiming for a positive solution to the situation of suspension, depending on Serbia's position.
This 13-month period coincides with the term of office of the President of Kosovo, Mrs. OSMANI, whose term ends in spring 2026, this time period from February 2025 to April 2026, a complex period for Kosovo, where depending on the final election result and the configuration of the future government, such as a single party or coalition government; the political process would lead to delays for Kosovo, such as those that are not coherent with the state interest of Kosovo; - this challenge with the political time is an appeal for the inclusion of the institution of the Presidency of the Republic of Kosovo in the dialogue process, as a stable institution, with civic and national consensus, balanced by electoral or post-electoral calculations, an institution with consolidated trust in international partners, politically and diplomatically certified with a pro-active state-consolidating approach. This 13-month period is a historic period and the institution that symbolizes state unity can and should be at the forefront of the dialogue process where Kosovo must conclude its engagement with allies, where the lifting of sanctions is the first challenge to be successfully met.
Happening now...
Pse Aleanca Madhështore përfundoi në Foltore 2
Nga Namir Lapardhaja
ideas
Political theater with the SP and DP lists
Nga Roland Lami
Magnificent Albania or Bazaar Albania!
Nga Ermal Peçi!
top
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128