FLASH NEWS
The Armada, the naval disaster that ended the global hegemony of the Spanish Empire
2025-04-06 12:07:15 / MISTERE&KURIOZITETE
On September 21, 1588, a fierce storm struck the west coast of Ireland. As it intensified, three large ships ran aground on Streedagh Strand , north of Sligo . Part of a fearsome “ Armada ” sent by King Philip II of Spain to conquer the kingdom of his arch-enemy , Queen Elizabeth I of England , the armed merchants had already experienced an extraordinary odyssey. During their mission they had set sail from Portugal and through the English Channel had encountered the agile and well - armed ships of the “ Virgin Queen ” .
They were then brought around the coast of Scotland on a perilous journey home . But badly damaged by the waves of the Atlantic , they were broken into pieces , taking the lives of more than 1,000 Spaniards . In their new book , “ The Armada : The Spanish Attack and the Salvation of England in 1588 , ” historians Colin Martin and Geoffrey Parker examine the genesis , tragic fate and legacy of a military operation that is remembered as a disaster , but which , in their assessment , came very close to achieving its objective .
The authors first met in 1973 , and have had a fruitful academic collaboration for half a century . Parker , a professor of history at Ohio State University , USA, draws on his unparalleled mastery of extensive documentary sources .
Meanwhile , Martin, an expert in maritime archaeology at the University of St. Andrews in Scotland, is using the knowledge he has gained to lead the exploration of three Armada wrecks . The fearsome fleet was created during high tensions between Philip II , ruler of an empire spanning vast swaths of America and Europe , and Elizabeth the Tudor monarch .
Filipi kishte bekimin e Papës për “kryqëzatën” e tij kundër heretikëve protestantë, por ai kishte gjithashtu edhe arsyet e tij strategjike për pushtimin e Anglisë. Kjo sepse Elizabeta I ishte një mbështetëse e rebelimeve holandeze kundër sundimit spanjoll në “Vendet e Ulëta”dhe ajo inkurajoi “piratët” famëkeq si Frensis Drejk, të cilët plaçkitnin anijet me thesare, nga të cilat varej fuqia e Spanjës.
Elizabeta, në të 50-at e saj dhe që i mungonte një trashëgimtar, dyshonte se Filipi ishte i përfshirë në një komplot me katolikët britanikë për ta rrëzuar atë nga froni. Në fakt frika e saj ishte më shumë sesa thjesht një paranojë:aleati i saj, udhëheqësi holandez Uilliam Oranzh, u vra nga një agjent spanjoll në vitin 1584.
Propozimi origjinal për “Pushtimin e Anglisë” i hartuar në 1586 nga komandanti iflotësspanjolle, markezi me përvojë i Santa Kruz, parashikonte një njësi ushtarake të vetme amfibe. Por Filipi, një “mikro–menaxher” problematik, nuk mund t’i rezistonte ndërhyrjes në plan. Historianët thonë kjo e bëri misionin shumë më të komplikuar. Filipi ishte i bindur se Armada duhet të lundronte në Kanalin Anglez dhe të takohej në ngushticën e Doverit me Ushtrinë spanjolle të Flandrës, e cila do të vendosej në Holandë.
Pavarësisht provokimeve nga frocat angeleze, Armada duhej ta ruante forcën e saj, derisa të pozicionohej për të shoqëruar zbarkimin e gati 30.000 ushtarëve veteranë, që ishin pajisur me mjete të veçanta për të zbarkuar në një plazh në Kent. Pushtimi do të komandohej nga nipi i mbretit, Aleksandër Farneze, duka i Parmës.
E furnizuar dhe përforcuar nga Armada, ushtria e këtij të fundit duhej të sulmonte në brendësi të Londrës përmes grykëderdhjes së lumit Tamiz. Por vizioni strategjik i mbretit, mund të jetë komprometuar nga devotshmëria e tij fetare. Filipi jashtëzakonisht fetar, ishte i sigurt se ndihma e Zotit do të kapërcente të gjitha vështirësitë.
Por largimi i Armadës nga Spanja u vonua nga sfida e madhe logjistike e një operacioni tëtillë gjigant në det. Në vitin 1587, Frensis Drejk pengoi përgatitjet e spanjollëve, duke i vënë flakën magazinave në Kadiz. Kur markezi i Santa Kruzit u sëmurë nga tifoja, rolin e organizatorit e mori duka i Medina Sidonia.
Falë aftësisë së tij administrative kur u nis nga portet spanjolle, Armada kishte 130 anije me 27.000 ushtarë. Por 2/3 e tyre ishin ushtarë me pak përvojë në det. Plani kryesor i Filipitbazohej në besimin e tij se anijet spanjolle duhet të shmangnin një duel artilerie me armikun,dhe t’i shkarkonin armët e tyre të rënda në afërsi të bregut, pak përpara se të nisnin tëluftonin.
Një skenar, në të cilin siç e pranojnë edhe autorët e librit të fundit, trupat e Armadës me siguri që do të dominonin ndaj anglezëve. Por në det, anglezët gëzonin avantazhe vendimtare.Në vitet 1570, projektuesit anglezë i kishin modifikuar anijet tradicionale luftarake të kohës, duke i bërë më të lehta dhe më të shpejta.
Në dallim nga artileria e Armadës, e cila përdorte topa të montuar në karrocat tipike për luftën tokësore, armët angleze ishin montuan në platforma kompakte, të cilat ishin shumë më të lehtë për t’u përdorur në bordin e anijes. Ndërsa flota perëndimore e Anglisë prej 105 anijesh kishte një personel prej vetëm 9.500 burrash, të gjithë ata ishin marinarë shumë të aftë.
Madje në raste lufte, edhe nga lordët e privilegjuar pritej të bënin të njëjtat punë si marinarët. E meta kryesore në strategjinë e Filipit – vështirësia e komunikimit me dukën e Parmës – u bë e dukshme kur Medina Sidonia arriti në hyrjen perëndimore të Kanalit Anglez pa asnjë lajm për këtë të fundit.
Ndërkohë në orët para të mëngjesit të 31 korrikut 1588, mbreti u njoftua për një zhvillim tjetër alarmues. Gjatë natës, flota e admiralit anglez Çarls Hauard ishte larguar nga porti iPlajmauth dhe kishte kaluar pranë Armadës pa rënë shumë ne sy, duke përfituar nga era qëishte në favorin e mbrojtësve.
Edhe pse pësoi disa humbje në përplasjen e parë, Armada vazhdoi të ecte ngadalë nëpër kanal drejt pikës ku ishte parashikuar të bashkohej me trupat e dukës së Parmës, duke kundërshtuar përpjekjet për ta ndaluar atë. Historianët besojnë se nëse Armada do të kishte krijuar një forcë të pavarur, siç kishte synuar në fillim Santa Kruz, Hauard nuk mund të ndalonte dot një zbarkim të spanjollëve në tokën angleze.
Dhe kur më 6 gusht, flota rivale u ankorua përgjatë kanalit jashtë Kalesë, spanjollët mbetën tëbllokuar në një ngërç taktik. Për të thyer ngërçin, anglezët dërguan drejt tyre anije pa pilot të përfshira nga flakët. E goditur, por e paprekur në thelbin e saj, Armada lundroi drejt Detit tëVeriut, e ndjekur në një farë distance nga anijet luftarake angleze.
Gjithsesi ajo ndjekje ishte një bllof i rrezikshëm. Për fatin e Hauard, një këshill lufte në bordin e Armadës vendosi më 10 gusht të mos kthehej mbrapsht për t’u bashkuar me trupat e Dukës së Parmës. Në vend të kësaj u vendos të rrethohej Britania Veriore. Edhe pse Anglia gëzonte një avantazh në det, në tokë kjo situatë u përmbys.
Në rast se Armada do të ishte në gjendje të merrte në bord trupat e Dukës Parmës dhe t’i zbarkonte me sukses në brigjet angleze, artileria e tyre ndoshta do të dëmtonte rëndëfortifikimet e dobëta të Kentit. Përveç kësaj, veteranët spanjollë ishin të një niveli shumë më të lartë sesa milicia e mbledhur për t’i kundërshtuar ata.
But as the Armada returned home , the ships encountered a severe storm that caused much greater damage than the English cannons . More than 30 ships were sunk off the west coasts of Scotland and Ireland, and the sites of at least 8 of them have been confirmed by underwater archaeological research .
Of all the men who made up the Armada , less than half returned to Spain to tell the story of that encounter . According to the authors ' estimates, the death rate in England was comparable , mainly due to disease, starvation, and exposure to poor conditions .
Shamefully neglected by the exuberant Elizabeth and her ministers, the English sailors who had fought against the Armada were forced to rely on charity for their survival . While Philip II stoically accepted defeat as God's will, Elizabeth and her Dutch allies celebrated the victory as a divine endorsement of their cause . / Bota.al
Happening now...
ideas
top
TRENDING 
services
- POLICE129
- STREET POLICE126
- AMBULANCE112
- FIREFIGHTER128